Η Παραμυθιά μέσα από το συγκλονιστικό ημερολόγιο του νεαρού Βασίλειου Κραψίτη. Μέρος 6ο

Η ταραγμένη περίοδος στην Παραμυθιά, από το 1939 μέχρι και το 1946, παρουσιάζεται γλαφυρά μέσα από το προσωπικό ημερολόγιο του νεαρού τότε Βασίλειου Κραψίτη, όπως αυτό δημοσιεύτηκε από...

14 Ιανουαρίου 1942: Οι Ηλίας Νίκου και Κωτσονικόλας -όπως πληροφορείται η χωροφυλακή – φυγοδικούν στο Σπαθαράτι, όπου με το Βασίλη Μπαλούμη συγκρότησαν την πρώτη Ανταρτική Ομάδα στην Θεσπρωτία. Οι συμπατριώτες μουσουλμάνοι κυκλοφορούν φανερά οπλισμένοι στην Παραμυθιά. Φόβος και τρόμος από τις δύο μέρες. Ο Θεός βοηθός!

17 Ιανουαριου 1942: Συμπτωματικά ανταμώνω τον γνωστό μου από τα Γυμνασιακά χρόνια (τον περνούσα μια τάξη), και μάλλον γείτονά μου, Ισούφ Μαλήκ Πρόνιον. Πρώτα με απέφευγε τώρα μου χαμογελάει. Μετά τον τυπικό χαιρετισμό μας, μου λέει, φανερά αστειευόμενος: «Άντε, είναι καιρός να εξισλαμιστήτε θεληματικά. Αλλιώς…» Τον διακόπτω οργισμένος και ενώ απομακρύνομαι, μου φωνάζει: «Καλά δεν παίρνεις ούτε από αστεία;» Ενημερώνεται, για το άνω γεγονός, η Επιτροπή Αγώνος Παραμυθιάς, η οποία μ’ εχεμύθεια μας πληροφορεί ότι «για να ξεπλύνουν το αίμα του Τεφήκ Κεμάλ» οι μουσουλμάνοι ετοιμάζουν την δολοφονία 70 Χριστιανών Παραμυθιωτών. Που έχουμε φτάσει! Πώς να σταθή η ζωή χωρίς ηθικούς Νόμους; Ο φανατισμός, η ηδονή του εύκολου (ληστείες, δολοφονίες κ.α.) πλουτισμού κλπ., ρίζωσαν το διάβολο στις ψυχές των μουσουλμάνων συμπατριωτών που κάτω από τον ίλιγγό του εγκλήματος έφτασαν στο χείλος του χάους. Τι ν’ αναζητήσουμε αυτοί κι εμείς; Εδώ υπάρχουν δακρυσμένες ψυχές και θανατερή απελπισία.

17 Φεβρουαρίου 1942: Ο Υπομοίραρχος Ιωάννης Γρίβας, διοικητής Υποδιοικήσεως Χωροφυλακής Παραμυθιάς, δίνει στον αδελφό μου γράμμα που έστειλε στην οικογένειά μας από τη Θεσσαλία, όπου υπηρετεί, ο γαμπρός μας Υπομοίραρχος Δημ. Βιλαέτης, στο οποίο εκφράζει την αγωνία της αδελφής μας Θεοδωρούλας (και τη δική του) για την τύχη μας. Το μεσημέρι φτάνει στην Παραμυθιά ο νέος Μητροπολίτης κ. Κύριλλος (Καραμπαλιώτης)

18 Φεβρουαρίου 1942: Σήμερα γίνεται η ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη. Έχει διαδοθή απόπειρα δολοφονίας του από τους μουσουλμάνους. Εκατοντάδες χριστιανοί είμαστε στην τελετή της ενθρονίσεώς του.

19 Φεβρουαρίου 1942: Αργά το απόγευμα μας έρχεται η πληροφορία ότι στην Ηγουμενίτσα δολοφονήθηκε «πισώπλατα» από μουσουλμάνους του εκεί χώρου, ο Διευθυντής (Νομαρχών) της Νομαρχίας Θεσπρωτίας Γεώργιος Βασιλάκος. Που βαδίζουμε; Που φτάσαμε; Τι είμαστε τώρα;

Άνοιξη 1942: Από μήνες το Ελληνικό Δημόσιο έδινε (60) εξήντα οκάδες στάρι (για σπορά) σε κάθε δημόσιο υπάλληλο που θα δήλωνε υπεύθυνα ότι θα καλλιεργούσε είτε σε ιδιόκτητο χωράφι του, είτε συνεταιρικά με ιδιοκτήτη (και καλλιεργητή) χωραφιού. Έτσι ο αδελφός μου Βαγγελάκης συμφώνησε μ’ ένα αγρότη από συνοικισμό «Άγιος Νικόλαος» της Παραμυθιάς και του παρέδωσε τις 60 οκάδες στάρι που έλαβε από το Δημόσιο, για κοινή καλλιέργεια με συμφωνία που έγινε (ως προς τις δαπάνες κλπ.) μπροστά στον Αγρονόμο. Ο Επαρχιακός γεωπόνος προέβλεπε υπερπαραγωγή, η οποία και επαληθεύτηκε στην περίοδο του αλωνισμού. Ο καλλιεργητής γεωργός με πρόστυχους υπολογισμούς δαπανών του και δικαιωμάτων του παράδωκε στο Βαγγελάκη αντί 125 οκάδες που αναλογούσε στο μερίδιό του μόνο τριάντα (30) οκάδες. Μάλιστα, απείλησε τον αδελφό μου Βαγγελάκη, λέγοντας: «Πάρε αυτό που σου δίνω, αν θέλης να μη το χάσης και αυτό, εκτός αν σκέφτεσαι να φας το κεφάλι σου». Φανερή κλοπή και αθλιότητα.

Αρχές Μαΐου 1942: Από τον περασμένο μήνα μεταφέρθηκε προσωρινά η έδρα της Νομαρχίας Θεσπρωτίας από την Ηγουμενίτσα στην Παραμυθιά. Έγινε διάρρηξη στο Γυμνάσιο της Παραμυθιάς και λεηλατήθηκε η Βιβλιοθήκη του. Όταν είδα στα χέρια Δημοσίου Υπαλλήλου Παραμυθιάς, ένα βιβλίο, που έγραφε: «Αφιερώνεται στη βιβλιοθήκη του Γυμνασίου μας. Εν Παραμυθία τη 19-12-1933. Ο Πρόεδρος της Μαθητικής Κοινότητας Β’ τάξεως, Βασίλειος Ιωαν. Κραψίτης (και την υπογραφή μου), μου ήλθε το αίμα στο κεφάλι. Πάντα αυτόκυριαρχώ. Τώρα όμως, ήταν κάτι αξεπέραστο. Έτσι πρωτοστάτησα και διέδωσα με τον Κωστάκη Ιω. Μητσιώνη και άλλους, αρκετά βιβλία. Μαλιστά, αναγκάσαμε και νεαρόν απόφοιτο του Γυμνασίου που είχε πάρει από τη διασκορπισμένη στο πάτωμα και στην αυλή βιβλιοθήκη, τρεις τόμους της Εγκυκλοπαιδείας ΠΥΡΣΟΥ, στο σπίτι του, να τους φέρει αμέσως.

Τέλη Μαΐου 1942: Νέα γεγονότα των μουσουλμάνων συμπατριωτών μας. Με καταγγελία τους η Καραμπινιερία κάνει έρευνα στο κατάστημα του παντοπώλη, θυμόσοφου Μάνθου Στατηρά. Στο πάνω από το κατάστημα διαμέρισμά του βρήκαν οι Ιταλοί (κρυμμένες στο υπνοδωμάτιο) αρκετές χρυσές λίρες Τουρκίας και Αγγλίας, καθώς και χρυσά κοσμήματα, φεύγουν, χωρίς να συντάξουν πρωτόκολλο κατασχέσεως. Τον απειλούν, ότι αν μιλήση θα έχη κακό τέλος. Παίρνουν μαζί τους το θησαυρό του, (φανερή κλοπή) και ο Μάνθος Στατηράς μόλις που εμπιστεύεται το πάθημά του σε δύο στενούς συγγενείς του.

Β’ 10ήμερο Ιουνίου 1942: Φεύγω για την Πύλη-Τρικκάλων, όπου ο γαμπρός μου Υπομοίραρχος Δημ. Βιλαέτης, υπηρετεί ως Διοικητής της Υποδιοικήσεως Χωρ/κής. Τους πηγαίνω και ένα δοχείο λάδι. Σκοπός του ταξιδιού μου, κυριότερα είναι να μεταφέρω στον γαμπρό μας την παράκληση του πατέρα μου όπως ενεργήση και μετατεθή στην Ήπειρο, για λόγους ασφαλείας του, λόγω των καιρών. Και επίσης να εξαντλήσουν τις προσπάθειές τους για την επίτευξη αυτού του σκοπού.
Α’ 10ήμερο Ιουλίου 1942: Πως πέρασε μέσα στην τόση αγάπη της αδελφής μου Θοδωρούλας και του γαμπρού μου, ένας περίπου μήνας! Φεύγοντας ένας κόμπος φράζει το λαιμό μου, ενώ κυλούν δάκρυά μου, όταν αποχωρίζομαι τα δύο ανήψια μου, που τόσο αγαπώ, τον Τάσο και την Ιωάννα.

Β’ 10ήμερο Ιουλίου 1942: Τι έκπληξη! Έρχεται από το σπίτι μου με στολή υπαξιωματικού της χωροφυλακής ο από την Τρίτη Δημοτικού μέχρι και της αποφοιτήσεως από το Γυμνάσιο συμμαθητής μου Σπύρος Τσαβαλιάς (ο πατέρας του είναι από το χωριό του Αγρινίου και η μητέρα του από το Φοινίκι των Φιλιατών). Γνώριζα, ότι είχε καταταγεί εθελοντής Δεκανεύς. Τώρα μου εξηγεί ότι λόγω της Κατοχής, μετέταξαν τους υπαξιωματικούς του στρατού στη Χωροφυλακή. Μαζί διαβάζαμε δέκα χρόνια, στα Γυμνασιακά μας δε χρόνια, περισσότερο κατοικούσε στο σπίτι μου παρά στην οικογένειά του. Η φιλία μας είναι αδελφική και υποδειγματική. Τον φιλοξενώ στο σπίτι μου, όπου αναγκαστικά -λόγω των γεγονότων των μουσουλμάνων και των Ιταλών- αποκλείστηκε είκοσι μέρες. Όταν φεύγει, νιώθω βαθιά θλίψη. Αλληλοευχόμαστε «Καλή τύχυ». Θα υπάρξη;


Συνεχίζεται…

In this article

Join the Conversation