Το Νατοϊκής κατεύθυνσης και κυβερνητικής επιλογής κλείσιμο του στρατοπέδου στο Φιλιάτι, μετά και από την μακρόχρονη εγκατάλειψή της περιοχής, «ξεχείλισε το ποτήρι» και έφερε κινητοποιήσεις όχι μόνο της τοπικής κοινωνίας αλλά και άλλων θεσμών της Θεσπρωτίας που όμως περισσότερο συσκοτίζουν παρά αποκαλύπτουν το πρόβλημα.
Να το πούμε καθαρά. Τα κλεισίματα στρατοπέδων αποσκοπούν στην «εξοικονόμηση πόρων» για τη διαμόρφωση ενός στρατού στο δόγμα ΝΑΤΟ -ΕΕ, μιας πολεμικής οικονομίας δηλαδή και αύξησης των προμηθειών για εξοπλιστικά προγράμματα. Όμως το χρόνιο Μεγάλο Ζήτημα είναι άλλο. Είναι η εγκατάλειψη της ελληνικής υπαίθρου και όπου αυτή δεν εμπλέκεται στο περίφημο «τουριστικό προϊόν» της χώρας, αποψίλωσή της, από κάθε παραγωγική διαδικασία. Αποστέρηση δηλαδή της οποιαδήποτε οικονομικής βάσης που μπορεί να δομηθεί ανθρώπινη κοινωνία. Το κύριο αυτό ζήτημα υποβαθμίζεται μπροστά σ΄ έναν εύκολο πατριωτισμό και μένουν στο απυρόβλητο οι υπεύθυνοι αυτής της πορείας που σ΄ ένα κρεσέντο υποκρισίας εμφανίζονται και μπροστάρηδες.
Το πρόβλημα ερήμωσης της υπαίθρου αποτελεί ένα διαχρονικό πρόβλημα που όμως αποκτά δραματικές διαστάσεις μετά τα χρόνια της κρίσης και των Μνημονίων, που καθόλου δεν έχουν τελειώσει αλλά κατατρώγουν τη χώρα με διαχειριστές, παλιότερα τα κυρίαρχα κοινοβουλευτικά κόμματα (δήθεν σοσιαλιστικά και δήθεν αριστερά) και σήμερα την ακραιφνώς νεοφιλελεύθερη ΝΔ.
Εδώ, στην ενδοχώρα του ιδιότυπου ελληνικού καπιταλισμού, φαίνεται περισσότερο η αποψίλωση όλων των κρατικών υποδομών που αφορούν την εξυπηρέτηση του πολίτη, πάντα στο όνομα του λιγότερου Κράτους και της περισσότερης ιδιωτικοποίησης του. Σε όλη την περιφερειακή Ελλάδα εξαλείφθηκαν βασικές κρατικές υπηρεσίας όπως το ΙΚΑ, οι Εφορίες, Δημόσια Ταμεία, ο παλιός κρατικός ΟΤΕ για παράδειγμα, και στο όνομα της ψηφιακής εποχής δεν χρειάζονται στην περιφέρεια ούτε και οι ελάχιστες στοιχειώδεις τραπεζικές υπηρεσίες παρά του ότι ο Ελληνικός λαός έχει ακριβοπληρώσει και συνεχίζει να ακριβοπληρώνει τις Τράπεζες.
Εδώ γίνεται απολύτως ορατή η αποδιοργάνωση της εγχώριας παραγωγικής βάσης που συντελείται όλα αυτά τα χρόνια και θέλει, από τη μια τον πρωτογενή τομέα θύμα των μεταπρατών – μεσαζόντων να φθίνει ταχύτατα και από την άλλη τη γιγάντωση των διαφόρων τύπων υπηρεσιών με κυρίαρχη τη βαριά βιομηχανία της χώρας, τον τουρισμό ! Η αντικατάσταση των ορεινών βοσκοτόπων από αιολικά πάρκα και των καλλιεργειών του κάμπου από φωτοβολταϊκά είναι ορατή στον καθένα.
Εδώ αποκαλύπτεται με εμφατικό τρόπο και το Δημογραφικό Ζήτημα της χώρας, που οξύνεται όλο και περισσότερο, με τη δεκαετία 2011-2021 η μείωση του μόνιμου πληθυσμού να αγγίζει το 3,1%. Σε διπλάσιο ποσοστό στη Θεσπρωτία, τετραπλάσιο στο Δήμο Σουλίου και πάνω από πενταπλάσιο στο Δήμο Φιλιατών. Μια μείωση πληθυσμού που λειτουργεί συσσωρευτικά σε παλιότερες και τη χαρακτηρίζουν η εξαιρετικά άνιση κατανομή της στο χώρο – το 50% είναι συγκεντρωμένο στο 4,3% της επικράτειας και οι τεράστιες αποκλίσεις από τον εθνικό μέσο όρο στη δημογραφική γήρανση, σύμφωνα με τις απογραφές.
Δεν χρειάζεται κανείς να κοιτάξει προς την ακριτική πόλη των Φιλιατών για να διαπιστώσει αυτά τα ολοφάνερα γεγονότα αλλά τα διαπιστώνει στο σύνολο της Θεσπρωτίας. Το Φιλιάτι όμως είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του αποτελέσματος των διαχρονικών πολιτικών που εφαρμόζονται μιας και είναι ένας τόπος με μια ιδιαίτερη παραγωγική ιστορία.
Με ένα μεγάλο κλωστοϋφαντουργικό εργοστάσιο και άλλες μικρότερες εργοστασιακές μονάδες που σαρώθηκαν όλα από το κύμα αποβιομηχανοποίησης της χώρας μετά τη δεκαετία του ‘80. Με μια σημαντική κτηνοτροφική παραγωγή που υπό την συνεταιρισμένη της μορφή, έφτασε να εξάγει ντόπια κτηνοτροφικά προϊόντα (το τοπικό τυρί Βιζέ) στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Έπεσε και αυτή θύμα της κρατικής αδιαφορίας για την κτηνοτροφία και της υποδομές που την στηρίζουν αλλά και του κομματικοποιημένου κράτους που έβλεπε τους συνεταιρισμούς όχι σαν μοχλούς ανάπτυξης αλλά σαν όργανα χειραγώγησης για αλλότριους σκοπούς. Με μια μεγάλη αγροτική παραγωγή μανταρινιών και πορτοκαλιών που μένει μακρά από κάθε συνεργατική ιδέα για να μπορέσει να κλιμακώσει, να μεγεθύνει το οικονομικό της εκτόπισμα και μια δυναμική ιχθυοκαλλιέργεια που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εργασία αλλοδαπών.
Όσο και αν όλα αυτά αποτελούσαν επιφαινόμενα μιας γενικότερης πολιτικής που καθορίζει την πορεία της χώρας και μας έχει οδηγήσει στην χρεοκοπία του 2010 και στα μνημόνια που θεμελίωσαν μια ακόμη πιο στρεβλή, πιο εξαρτημένη οικονομία, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι αυτή η πορεία σχεδιάστηκε, υλοποιήθηκε και στηρίζεται μέχρι και σήμερα από συγκεκριμένο πολιτικό προσωπικό. Τοπικοί βουλευτές, Τοπική Αυτοδιοίκηση, επίσημα θεσμικά όργανα, ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι, κυρίαρχοι κομματικοί μηχανισμοί, σε συνεργεία, εφαρμόζουν τις συγκεκριμένες επιλογές που τίθενται προς υλοποίηση από το κεντρικό κράτος.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Τ.Α.) έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης μιας και αντί να αποτελεί μια γραμμή άμυνας των τοπικών κοινωνιών έχει μετατραπεί σε μακρύ χέρι του κράτους και είναι προσχηματική η κάθε προσπάθεια διαφοροποίησης ή αντίστασης στις κεντρικές επιλογές με τις οποίες την συνδέουν χίλια νήματα. Έτσι είδαμε να καταπίνονται οι μεγαλοστομίες περί παραιτήσεως σύσσωμου του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Φιλιατών αν προχωρήσει το κλείσιμο του Στρατοπέδου, ενώ εδώ έχουμε και το παράδοξο μεγάλος αριθμός δημοτικών συμβούλων να μην κατοικεί στην πόλη που αντιπροσωπεύουν. Είδαμε και βλέπουμε την Τ.Α. απλά να φιλολογεί για την παραγωγική αποδιάρθρωση του τόπου και να μην παίρνει την παραμικρή πρωτοβουλία για αναστολή της. Είδαμε την Τ.Α. επόπτη των ΤΟΕΒ να τα βουλιάζει σε μεγαλύτερα αδιέξοδα και μαζί με αυτά και την αγροτική παραγωγή των κάμπων της Θεσπρωτίας.
Είναι από πολλές πλευρές διαπιστωμένος ο μαρασμός της Ελληνική υπαίθρου που είναι αλληλένδετος με τους οικονομικούς πόρους και τη διαχείρισή τους από το κάθε πολιτικό καθεστώς. Είναι ξεκάθαρο πώς όσο αυτό το πολιτικό καθεστώς ξεπουλά τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου για την κερδοφορία εγχώριων και ξένων συμφερόντων, που υπό την μορφή δανειστών ή επενδυτών έρχονται να λεηλατήσουν, τόσο τα κέρδη θα ιδιωτικοποιούνται και οι ζημιές θα κοινωνικοποιούνται, τόσο η ύπαιθρος θα ερημώνει και η πόλη θα γίνεται όλο και πιο αβίωτη, όλο και πιο απάνθρωπη.
Η υπεράσπιση του τόπου που ζούμε δεν μπορεί να γίνει υπό τη σημαία ενός κίβδηλου εθνικοπατριωτισμού που καλλιεργείται εντέχνως σε όλες τις ακριτικές περιοχές της χώρας ( είναι αυτές που ερημώνουν) αλλά με την υπεράσπιση της παραγωγής του τόπου και την δίκαιη μοιρασιά του πλούτου που παράγεται. Και μπορεί να παράξει μπόλικο ο τόπος μας.
Join the Conversation