Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Αγρότισσας (15-10-2024) να σημειωθεί ότι η κοινωνική θέση της γυναίκας αγρότισσας τα παλαιά χρόνια στη Θεσπρωτία, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, ήταν αρκετά υποβαθμισμένη ως περιφρονημένη.
Από μικρές εργάζονταν ως αγρότισσες ενώ ύφαιναν και στον αργαλειό και έκαναν όλες τις δουλειές του σπιτιού.
Δεν σπούδαζαν και εξαιτίας της άσχημης οικονομικής τους κατάστασης και λόγω επιλογής των γονιών.
Μπορούσαν να παίρνουν μέρος σε δημόσιες εκδηλώσεις αλλά έπρεπε να τις συνοδεύει πάντα κάποιος άνδρας ή ο γονέας τους.
Δεν τους επιτρεπόταν να κυκλοφορούν δημόσια με κάποιον άντρα αν αυτός δεν ήταν ο νόμιμος σύζυγός τους. Παντρεύονταν μόνο από επιλογή των γονιών τους και σε μικρή ηλικία.
Πολλές φορές οι έγκυες γυναίκες δούλευαν μέχρι την τελευταία στιγμή και δεν γνώριζαν την ακριβή ημέρα γέννας.
Έτσι, συχνά γεννούσαν στα χωράφια, η ακόμα και στο δρόμο, επιστρέφοντας από το χωράφι για το σπίτι!
Όλες ή οι περισσότερες έκαναν συνήθως πολλά παιδιά, καμιά φορά και πάνω από δέκα, και έτσι είχαν εξοικειωθεί στις διαδικασίες !
«Όσα ήθελε ο Θεός να πέψει, καλοδεχούμενα!» έλεγαν τότε, αφού δεν υπήρχαν μέτρα προστασίας από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες!
Γνώριζαν όμως, πώς και από πού να κόψουν μόνες τους τον ομφάλιο λώρο, να περιμένουν μέχρι να βγει και το ύστερο, ακόμα κι δεν θα είχαν καμία βοήθεια.
Γνώριζαν τουλάχιστον να κάμουν κάποια στοιχειώδη πράγματα, πώς να πλυθούν και να ταχτοποιήσουν και να φροντίσουν μόνες τους το νεογέννητο.
Δυστυχώς όμως η γέννα στα χωράφια, δεν είχε και πολλές δυνατότητες , και γι’ αυτό και οι θάνατοι ήταν συχνότεροι μωρού ή λεχώνας εκεί, παρά στο σπίτι, με τη βοήθεια έστω της πραχτικιάς μαμής.
Το σίγουρο ήταν, πως ποτέ δεν πέταγαν το ύστερο, είτε στα χωράφια γεννούσαν, είτε στο σπίτι, το θεωρούσαν κακό να τον φάνε τα σκυλιά η τα όρνεα, και έτσι πάντα το έθαβαν στη γη.
Ο ιδρώτας τους στα κτήματα ή στους τόπους βοσκής και στα μαντριά ήταν πολύς, ενώ ταυτόχρονα κανόνιζαν και όλα τ’ άλλα για το σπίτι.