Θωμάς Οικονόμου | Προσοχή στα ασυμβίβαστα των υποψηφίων στις Δημοτικές Εκλογές

Με βάσει τις διατάξεις άρθρου 19 του Νόμου Ν. 5043/2023 (ΦΕΚ A 91 – 13.04.2023) Ρυθμίσεις σχετικά με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού επήλθε τροποποίηση της παρ. 2 άρθρου 10, παρ. 2 και 3 άρθρου 48, παρ. 9 και 10 άρθρου 90 ν. 4804/2021και κατ’αυτόν τον τρόπο έγινε εξορθολογισμός των κωλυμάτων εκλογιμότητας και ασυμβίβαστων των υποψηφίων στις εκλογές για την ανάδειξη δημοτικών και περιφερειακών αρχών αρχής γενομένης από τις επικείμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023.

Παρατίθενται αυτολεξεί οι σχετικές ρυθμίσεις που προβλέπουν τα ισχύοντα εν προκειμένω κωλύματα και ασυμβίβαστα αναφορικά με το δικαίωμα του εκλέγεσθε στους ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΛΕΓΕΣΘΑΙ ΣΤΟΥΣ Ο.Τ.Α. Α’ ΚΑΙ Β’ ΒΑΘΜΟΥ

Άρθρο 19.Εξορθολογισμός κωλυμάτων εκλογιμότητας και ασυμβίβαστων στις εκλογές για την ανάδειξη δημοτικών και περιφερειακών αρχών – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 10, παρ. 2 και 3 άρθρου 48, παρ. 9 και 10 άρθρου 90 ν. 4804/2021

1. Στην παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 4804/2021 (Α’ 90) επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην περ. α) προστίθεται νέο τέταρτο εδάφιο, β) στην περ. ε) προστίθεται τρίτο εδάφιο γ’, γ) καταργούνται οι περ. β’, δ’και η’, δ) στο πρώτο εδάφιο της περ. στ) οι λέξεις «με σύμβαση προμήθειας, εκτέλεσης έργου, παροχής υπηρεσιών, παραχώρησης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με σύμβαση ή συμβάσεις προμήθειας ή εκτέλεσης έργου ή παροχής υπηρεσιών ή παραχώρησης» και οι λέξεις «δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «μεμονωμένα κατ’ είδος ή σωρευτικά, κατ’ έτος δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.,», ε) στο πρώτο εδάφιο της περ. ζ) οι λέξεις «πέντε τοις εκατό (5%)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τριάντα πέντε τοις εκατό (35%)», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων ή πρόεδροι δημοτικών κοινοτήτων:

α) Δικαστικοί λειτουργοί, αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, αξιωματικοί του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, θρησκευτικοί λειτουργοί των γνωστών θρησκειών, καθώς και τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών του άρθρου 101Α του Συντάγματος ή των αρχών που χαρακτηρίζονται με νόμο ως ανεξάρτητες ή ρυθμιστικές, αν για τα μέλη αυτά προβλέπεται από τον νόμο η πλήρης και αποκλειστική τους απασχόληση ή η αναστολή άσκησης εκ μέρους τους οποιουδήποτε άλλου δημόσιου λειτουργήματος ή καθήκοντος, αμειβόμενου ή μη, σε οποιαδήποτε θέση του δημόσιου τομέα, κατά τη διάρκεια της θητείας τους στην αρχή αυτή. Κατ’ εξαίρεση, δικαστικοί λειτουργοί και αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, εφόσον δεν υπηρέτησαν εντός των ορίων του δήμου στον οποίο επιθυμούν να θέσουν υποψηφιότητα κατά και μετά την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών των δημοτικών αρχών, μπορούν να είναι υποψήφιοι, εφόσον παραιτηθούν από τη θέση τους, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57), περί εκλογής βουλευτών, πριν από την ημερομηνία ανακήρυξης των υποψηφίων. Το ασυμβίβαστο του πρώτου εδαφίου δεν καταλαμβάνει όσους εκ του ένστολου προσωπικού των σωμάτων ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής προάγονται σε αξιωματικούς, με τη συμπλήρωση ετών πραγματικής υπηρεσίας κατά τη διάρκεια της αιρετής θητείας τους. Το κώλυμα του πρώτου εδαφίου δεν ισχύει για τους αξιωματικούς των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής μέχρι του βαθμού του Υπαστυνόμου Α’, του Υποπυραγού και του Ανθυποπλοιάρχου, αντίστοιχα. Ειδικές διατάξεις που απαγορεύουν την υποβολή ή την αποδοχή της παραίτησης των προσώπων αυτών ή που περιορίζουν το δικαίωμά τους να παραιτηθούν ή την αρμοδιότητα της αρχής να αποδεχθεί την παραίτησή τους, εξακολουθούν να ισχύουν.

β) [Καταργείται]

γ) Ο Επόπτης Ο.Τ.Α., στους δήμους στους οποίους εκτείνεται η αρμοδιότητά του, για τέσσερα (4) έτη από τη λήξη της θητείας του με οποιονδήποτε τρόπο.

δ) [Καταργείται]

ε) Υπάλληλοι με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου του Δημοσίου, των δήμων, των περιφερειών και των νομικών προσώπων που είναι ενταγμένα στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), ως έχει, δέκα (10) μήνες πριν από τη διενέργεια των εκλογών, οι οποίοι, κατά και μετά από την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών, άσκησαν καθήκοντα προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέδου γενικής διεύθυνσης ή διεύθυνσης στους δήμους στα διοικητικά όρια των οποίων εκτεινόταν η αρμοδιότητα των οργανικών τους μονάδων. Στο πεδίο εφαρμογής του πρώτου εδαφίου δεν υπάγονται οι διευθυντές σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και οι διευθυντές τμημάτων, μονάδων, κλινικών και εργαστηρίων ιατρικής υπηρεσίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ενώ υπάγονται οι περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης και οι διευθυντές εκπαίδευσης, οι διευθυντές ιατροί που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και ο υπεύθυνος συντονιστής της επιστημονικής λειτουργίας Κέντρου Υγείας. Ως προς τους διευθυντές ιατρούς που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και τον υπεύθυνο συντονιστή της επιστημονικής λειτουργίας Κέντρου Υγείας, το κώλυμα του πρώτου εδαφίου εκτείνεται μόνο στον δήμο που έχει την έδρα του ο φορέας.

στ) Όποιοι συνδέονται με τον οικείο δήμο, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτός συμμετέχει, με σύμβαση ή συμβάσεις προμήθειας ή εκτέλεσης έργου ή παροχής υπηρεσιών ή παραχώρησης δικαιώματος εκμετάλλευσης έργου ή υπηρεσίας με αντικείμενο συνολικής αξίας, μεμονωμένα κατ’ είδος ή σωρευτικά, κατ’ έτος άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., εφόσον η σύμβαση είναι σε ισχύ κατά και μετά από την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών. Δεν αποτελεί κώλυμα ή ασυμβίβαστο η ιδιότητα του μέλους της διοίκησης ή του υπαλλήλου δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών κοινής ωφέλειας, που συνδέονται με τον οικείο δήμο, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτός συμμετέχει, με σύμβαση που είναι σχετική με το αντικείμενο της δραστηριότητάς τους. Δεν αποτελεί ασυμβίβαστο η σύναψη σύμβασης αγοράς, εκποίησης ή εκμίσθωσης δημοτικών ακινήτων, εφόσον η σχετική σύμβαση έχει συναφθεί ύστερα από πλειοδοτική δημοπρασία.

ζ) Γενικοί διευθυντές, διευθύνοντες σύμβουλοι, πρόεδροι και μέλη διοικητικών συμβουλίων, διαχειριστές, μέτοχοι και εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών, που έχουν συμβληθεί με τον οικείο δήμο, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτός συμμετέχει, εφόσον το ποσοστό συμμετοχής τους στις εταιρείες υπερβαίνει το τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) του συνολικού κεφαλαίου της εταιρείας, καθώς και εταίροι προσωπικών εταιρειών και κοινοπρακτούντα πρόσωπα, που έχουν συμβληθεί με τον οικείο δήμο, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτός συμμετέχει, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της περ. στ). Αν ο οικείος δήμος συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στην επιχείρηση με την οποία συμβάλλεται ο ίδιος, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία μετέχει, δεν υπάρχει ασυμβίβαστο για τους αιρετούς του δήμου που μετέχουν στη διοίκηση της επιχείρησης αυτής.

η) [Καταργείται].»

1Α. Στην παρ. 6 του άρθρου 10 του ν. 4804/2021 οι λέξεις «των περ. α) και β)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «των περ. α), β) και γ)» και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Τα κωλύματα των περ. α), β) και γ) της παρ. 3 ισχύουν για την επόμενη της έκπτωσης αυτοδιοικητική περίοδο και καταλαμβάνουν και τους δύο βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.

2. Στην παρ. 2 του άρθρου 48 του ν. 4804/2021 επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην περ. α) προστίθεται νέο τέταρτο εδάφιο β) στην περ. ε) προστίθεται τρίτο εδάφιο, γ) καταργούνται οι περ. β’, δ’και η’, δ) στο πρώτο εδάφιο της περ. στ) οι λέξεις «με σύμβαση προμήθειας, εκτέλεσης έργου, παροχής υπηρεσιών, παραχώρησης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με σύμβαση ή συμβάσεις προμήθειας ή εκτέλεσης έργου ή παροχής υπηρεσιών ή παραχώρησης» και οι λέξεις «δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «μεμονωμένα κατ’ είδος ή σωρευτικά, κατ’ έτος άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.,», ε) στην περ. ζ) οι λέξεις «πέντε τοις εκατό (5%)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τριάντα πέντε τοις εκατό (35%)», και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι περιφερειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι:

α) Δικαστικοί λειτουργοί, αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, αξιωματικοί του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, θρησκευτικοί λειτουργοί των γνωστών θρησκειών, καθώς και τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών του άρθρου 101Α του Συντάγματος, ή των αρχών που χαρακτηρίζονται με νόμο ως ανεξάρτητες ή ρυθμιστικές, αν για τα μέλη αυτά προβλέπεται από τον νόμο η πλήρης και αποκλειστική τους απασχόληση, ή η αναστολή άσκησης εκ μέρους τους οποιουδήποτε άλλου δημόσιου λειτουργήματος ή καθήκοντος, αμειβόμενου ή μη, σε οποιαδήποτε θέση του δημόσιου τομέα, κατά τη διάρκεια της θητείας τους στην αρχή αυτή. Κατ’ εξαίρεση, δικαστικοί λειτουργοί και αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, εφόσον δεν υπηρέτησαν εντός των ορίων της περιφέρειας στην οποία επιθυμούν να θέσουν υποψηφιότητα κατά και μετά την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών των περιφερειακών αρχών, μπορούν να είναι υποψήφιοι, εφόσον παραιτηθούν από τη θέση τους, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57), περί εκλογής βουλευτών, πριν από την ημερομηνία ανακήρυξης των υποψηφίων. Το ασυμβίβαστο του πρώτου εδαφίου δεν καταλαμβάνει όσους εκ του ένστολου προσωπικού των σωμάτων ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής προάγονται σε αξιωματικούς, με τη συμπλήρωση ετών πραγματικής υπηρεσίας κατά τη διάρκεια της αιρετής θητείας τους. Το κώλυμα του πρώτου εδαφίου δεν ισχύει για τους αξιωματικούς των Σωμάτων Ασφαλείας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, μέχρι του βαθμού του Υπαστυνόμου Α’, του Υποπυραγού και του Ανθυποπλοιάρχου, αντίστοιχα. Ειδικές διατάξεις που απαγορεύουν την υποβολή ή την αποδοχή της παραίτησης των προσώπων αυτών, ή που περιορίζουν το δικαίωμά τους να παραιτηθούν, ή την αρμοδιότητα της αρχής να αποδεχθεί την παραίτησή τους, εξακολουθούν να ισχύουν.

β) [Καταργείται].

γ) Ο Επόπτης Ο.Τ.Α., στο σύνολο των περιφερειών στις οποίες εκτείνεται η αρμοδιότητά του, για τέσσερα (4) έτη από τη λήξη της θητείας του με οποιονδήποτε τρόπο.

δ) [Καταργείται].

ε) Υπάλληλοι με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου του Δημοσίου, των δήμων, των περιφερειών και των νομικών προσώπων που είναι ενταγμένα στο Μητρώο Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), ως έχει δέκα (10) μήνες πριν από τη διενέργεια των εκλογών, οι οποίοι κατά και μετά από την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών άσκησαν καθήκοντα προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέδου γενικής διεύθυνσης ή διεύθυνσης στις περιφερειακές ενότητες, στα διοικητικά όρια των οποίων εκτεινόταν η αρμοδιότητα των οργανικών τους μονάδων. Στο πεδίο εφαρμογής του πρώτου εδαφίου δεν υπάγονται οι διευθυντές σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και οι διευθυντές τμημάτων, μονάδων, κλινικών και εργαστηρίων ιατρικής υπηρεσίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, ενώ υπάγονται οι περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης και οι διευθυντές εκπαίδευσης, οι διευθυντές ιατροί που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και ο υπεύθυνος συντονιστής της επιστημονικής λειτουργίας Κέντρου Υγείας. Ως προς τους διευθυντές ιατρούς που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και τον υπεύθυνο συντονιστή της επιστημονικής λειτουργίας Κέντρου Υγείας, το κώλυμα του πρώτου εδαφίου εκτείνεται μόνο στην περιφερειακή ενότητα που έχει την έδρα του ο φορέας.

στ) Όποιοι συνδέονται με την οικεία περιφέρεια, τα νομικά της πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτή συμμετέχει, με σύμβαση ή συμβάσεις προμήθειας ή εκτέλεσης έργου ή παροχής υπηρεσιών ή παραχώρησης δικαιώματος εκμετάλλευσης έργου ή υπηρεσίας με αντικείμενο συνολικής αξίας, μεμονωμένα κατ’ είδος ή σωρευτικά, κατ’ έτος άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., εφόσον η σύμβαση είναι σε ισχύ κατά και μετά από την 1η Ιανουαρίου του έτους διεξαγωγής των εκλογών. Δεν αποτελεί κώλυμα ή ασυμβίβαστο η ιδιότητα του μέλους της διοίκησης ή του υπαλλήλου δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών κοινής ωφέλειας, που συνδέονται με τον οικείο δήμο, τα νομικά του πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτός συμμετέχει, με σύμβαση που είναι σχετική με το αντικείμενο της δραστηριότητάς τους. Δεν αποτελεί ασυμβίβαστο η σύναψη σύμβασης αγοράς, εκποίησης ή εκμίσθωσης δημοτικών ακινήτων, εφόσον η σχετική σύμβαση έχει συναφθεί ύστερα από πλειοδοτική δημοπρασία.

ζ) Γενικοί διευθυντές, διευθύνοντες σύμβουλοι, πρόεδροι και μέλη διοικητικών συμβουλίων, διαχειριστές, μέτοχοι και εταίροι κεφαλαιουχικών εταιρειών, που έχουν συμβληθεί με την οικεία περιφέρεια, τα νομικά της πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτή συμμετέχει, εφόσον το ποσοστό συμμετοχής τους στις εταιρείες υπερβαίνει το τριάντα πέντε τοις εκατό (35%) του συνολικού κεφαλαίου της εταιρείας, καθώς και εταίροι προσωπικών εταιρειών και κοινοπρακτούντα πρόσωπα, που έχουν συμβληθεί με την οικεία περιφέρεια, τα νομικά της πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία αυτή συμμετέχει, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της περ. στ). Αν η οικεία περιφέρεια συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στην επιχείρηση με την οποία συμβάλλεται η ίδια, τα νομικά της πρόσωπα ή τα νομικά πρόσωπα στα οποία μετέχει, δεν υπάρχει ασυμβίβαστο για τους αιρετούς της περιφέρειας που μετέχουν στη διοίκηση της επιχείρησης αυτής.

η) [Καταργείται].»

2Α. Στην παρ. 6 του άρθρου 48 του ν. 4804/2021 οι λέξεις «των περ. α) και β)» αντικαθίστανται από τις λέξεις «των περ. α), β) και γ)» και η παρ. 6 διαμορφώνεται ως εξής:

«6. Τα κωλύματα των περ. α), β) και γ) της παρ. 3 ισχύουν για την επόμενη της έκπτωσης αυτοδιοικητική περίοδο και καταλαμβάνουν και τους δύο βαθμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.»

3. Στην περ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 48 του ν. 4804/2021 οι λέξεις «ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών για σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,» αντικαθίστανται από τις λέξεις «με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών» και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Κώλυμα εκλογιμότητας συντρέχει για:

α) όσους έχουν εκπέσει από οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα πρώτου ή δεύτερου βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης ύστερα από:

αα) αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση, σύμφωνα με την περ. γ’ της παρ. 1 του άρθρου 236 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), περί έκπτωσης εξαιτίας καταδίκης, ή

αβ) αιτιολογημένη απόφαση του Επόπτη Ο.Τ.Α. για πειθαρχικό παράπτωμα, σύμφωνα με τα άρθρα 233 και 234 του ν. 3852/2010, περί πειθαρχικής ευθύνης και πειθαρχικής διαδικασίας αντίστοιχα,

β) αυτούς που στερούνται των πολιτικών δικαιωμάτων τους ή στους οποίους έχει επιβληθεί αποστέρηση δημόσιας θέσης ή δημόσιου ή αυτοδιοικητικού αξιώματος με αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση, ή

γ) όσους έχουν παυθεί από οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα πρώτου ή δεύτερου βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, σύμφωνα με το άρθρο 237 του ν. 3852/2010.»

4. Η δεύτερη παρ. 9 του άρθρου 90 του ν. 4804/2021 αναριθμείται ως «10».

5. Στις παρ. 9 και 10 του άρθρου 90 του ν. 4804/2021 επέρχονται οι εξής αλλαγές: α) στην παρ. 9 αα) καταργούνται οι περ. α’ και γ’, αβ) στην περ. β) διαγράφονται οι λέξεις «, καθώς και στην περ. η) της παρ. 2 του άρθρου 10,», αγ) στην περ. δ) διαγράφεται η αναφορά στην περ. δ) της παρ. 2 του άρθρου 10, ειδικά ως προς τους προέδρους διοικητικών συμβουλίων, τους διευθύνοντες και εντεταλμένους συμβούλους των πάσης φύσεως νομικών προσώπων των δήμων, στους οποίους υποβάλλουν υποψηφιότητα, β) στην παρ. 10 βα) καταργούνται οι περ. α’ και γ’, ββ) στην περ. β) διαγράφονται οι λέξεις «καθώς και στην περ. η) της παρ. 2 του άρθρου 48,», βγ) στην περ. δ) διαγράφεται η αναφορά στην περ. δ) της παρ. 2 του άρθρου 48, ειδικά ως προς τους προέδρους διοικητικών συμβουλίων, τους διευθύνοντες και εντεταλμένους συμβούλους των πάσης φύσεως νομικών προσώπων των περιφερειών, στις οποίες υποβάλλουν υποψηφιότητα και οι παρ. 9 και 10 διαμορφώνονται ως εξής:

«9. α) [Καταργείται].

β) Ειδικά για τις εκλογές των δημοτικών αρχών της παρ. 5 του άρθρου 5, το κώλυμα που προβλέπεται στην περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 10 για τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών του άρθρου 101Α του Συντάγματος ή των αρχών που χαρακτηρίζονται με νόμο ως ανεξάρτητες ή ρυθμιστικές, αν για τα μέλη αυτά προβλέπεται από τον νόμο η πλήρης και αποκλειστική τους απασχόληση ή η αναστολή άσκησης εκ μέρους τους οποιουδήποτε άλλου δημόσιου λειτουργήματος ή καθήκοντος, αμειβόμενου ή μη, σε οποιαδήποτε θέση του δημόσιου τομέα, κατά τη διάρκεια της θητείας τους στην αρχή αυτή παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα παραιτηθούν από τη θέση τους, το αργότερο την 31η Μαΐου 2023.

γ) [Καταργείται].

δ) Ειδικά για τις εκλογές των δημοτικών αρχών της παρ. 5 του άρθρου 5, το κώλυμα της περ. ε) της παρ. 2 του άρθρου 10, ειδικά ως προς τους υπαλλήλους των δήμων και των νομικών προσώπων αυτών που είναι ενταγμένα στο Μητρώο φορέων Γενικής Κυβέρνησης, παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα στα οποία συντρέχει το κώλυμα παραιτηθούν από τη θέση τους, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012, το αργότερο την 31η Μαΐου 2023. Το ίδιο ισχύει και ως προς τους περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης, διευθυντές εκπαίδευσης, τους διευθυντές ιατρούς που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και τους υπεύθυνους συντονιστές επιστημονικής λειτουργίας Κέντρων Υγείας.

10. α) [Καταργείται].

β) Ειδικά για τις εκλογές των περιφερειακών αρχών της παρ. 6 του άρθρου 43, το κώλυμα που προβλέπεται στην περ. α) της παρ. 2 του άρθρου 48 για τα μέλη των ανεξάρτητων αρχών του άρθρου 101Α του Συντάγματος ή των αρχών που χαρακτηρίζονται με νόμο ως ανεξάρτητες ή ρυθμιστικές, αν για τα μέλη αυτά προβλέπεται από τον νόμο η πλήρης και αποκλειστική τους απασχόληση ή η αναστολή άσκησης εκ μέρους τους οποιουδήποτε άλλου δημόσιου λειτουργήματος ή καθήκοντος, αμειβόμενου ή μη, σε οποιαδήποτε θέση του δημόσιου τομέα, κατά τη διάρκεια της θητείας τους στην αρχή αυτή παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα παραιτηθούν από τη θέση τους, το αργότερο την 31η Μαΐου 2023.

γ) [Καταργείται].

δ) Ειδικά για τις εκλογές των περιφερειακών αρχών της παρ. 6 του άρθρου 43, το κώλυμα που προβλέπεται στην περ. ε) της παρ. 2 του άρθρου 48, ειδικά ως προς τους υπαλλήλους των δήμων, των περιφερειών και των νομικών προσώπων αυτών που είναι ενταγμένα στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα στα οποία συντρέχει το κώλυμα παραιτηθούν από τη θέση τους, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012, το αργότερο την 31η Μαΐου 2023. Το ίδιο ισχύει και ως προς τους περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης, διευθυντές εκπαίδευσης, τους διευθυντές ιατρούς που προΐστανται της Ιατρικής Υπηρεσίας και των Κέντρων Υγείας, καθώς και τους υπεύθυνους συντονιστές επιστημονικής λειτουργίας Κέντρων Υγείας.»

Από την ενδελεχή μελέτη και την νομική επισκόπηση των παραπάνω ισχυόντων και θεσπισθέντων κωλυμάτων και ασυμβίβαστων, προκύπτει αβίαστα ότι με τις νέες πλέον ρυθμίσεις επανακαθορίσθηκαν σε νέα βάση και λογική τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα και οι δυνατότητες του δικαιώματος εκλέγεσθαι αφού το νομικό πλαίσιο κατέστη ευνοϊκότερο, ορθολογικότερο και ευρύτερο. Ο περιορισμός εξακολουθεί ορθά να ισχύει λόγω της σαφούς και εμφανούς επιρροής στους διοικουμένους και πολίτες λόγω της ιδιάζουσας και ιδιαίτερης ιδιότητας τους σε όσους άσκησαν κατά και μετά 1η Γενάρη του έτους διεξαγωγής των εκλογών ( εν προκειμένω από 01/01/2023 και εφεξής), καθήκοντα προϊσταμένου οργανικής μονάδας, επιπέδου γενικής διεύθυνσης, ή διεύθυνσης στους Δήμους, στα διοικητικά όρια των οποίων εκτείνονταν η αρμοδιότητα των οργανικών τους μονάδων. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται αναμφισβήτητα ενδεικτικά αναφέροντας και οι ασκούντες καθήκοντα Προϊσταμένου των τοπικών Δ.Ο.Υ. καθώς και των Τελωνείων της Π.Ε. Θεσπρωτίας, καθώς επίσης και οι ασκούντες καθήκοντα Προϊσταμένου όλων των οργανικών μονάδων Π.Ε. Θεσπρωτίας καθώς και των οικείων Δήμων.

Σε περίπτωση που παρ’ελπίδα θέσει υποψηφιότητα παρά την ύπαρξη του κωλύματος κάποιο από τα ανωτέρω κωλυόμενα πρόσωπα και διαγνωσθεί το κώλυμά εκπίπτει του αξιώματος εφόσον εκλέγει, με ο’τι αυτό περαιτέρω συνεπάγεται πέραν των προσωπικών, τυχόν ποινικών και πειθαρχικών συνεπειών που ενέχει η τυχόν συμπερίληψή του στο ψηφοδέλτιο κάποιου συνδυασμού, αφού υπευθύνως ως προαπαιτούμενο δηλώνεται απ’αυτόν η ανυπαρξία στο πρόσωπό του οποιουδήποτε κωλύματος για την συμπερίληψή του στον συνδυασμό.

Επιπλέον και επ’ ευκαιρία της παρούσας ενημέρωσης των ενδιαφερομένων υποψήφιων, αλλά και της κοινής γνώμης θεωρώ σκόπιμο και χρήσιμο να επισημάνω ο’τι, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις του άρθρου 111 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας του Ν.4620/2019 παρ.6 τα πλημμελήματα που τέλεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους οι Δήμαρχοι και Περιφερειάρχες υπάγονται πλέον στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου ως μείζονος κύρους πλέον Δικαστηρίου, ύστερα και από επίμονη διεκδίκηση της ΚΕΔ.

Αναφορικά με την νομική, ορθότητα το δόκιμο και την χρησιμότητα της παραπάνω διάταξης, δεν είναι του παρόντος να διατυπωθούν οι απόψεις θεωρούμαι όμως ότι πρέπει να σχολιαστεί η συνεχής νομοθετική μεταβολή κατά καιρούς στο παραπάνω θέμα, η οποία δεν δημιουργεί σε καμία περίπτωση ασφάλεια και σταθερότητα δικαίου.

Τέλος χωρίς «….. να κομίζουμε γλαύκα εις Αθήνας….» οι επικεφαλής των δημοτικών και περιφερειακών συνδυασμών κα ψηφοδελτίων προφανώς και θα πρέπει και θα έχουν στη διάθεσή του έγκριτους νομικούς, για την παροχή των νομικών υπηρεσιών τους αναφορικά με την έγκυρη και νόμιμη κατάρτιση των συνδυασμών.

Σε κάθε δε περίπτωση ισχύει αδιαμφησβήτητα και εν προκειμένω η θεμελιώδης διαχρονική αρχή και το δόγμα ότι ¨η άγνοια νόμου δεν συγχωρείται ¨ και η αρχή αυτή δεν επιδέχεται καμία ανοχή, οποιαδήποτε παρασιώπηση, παρερμηνεία αλλά και οποιοδήποτε φαρισαϊσμό.

Παραμυθιά 16.08.2023

Θωμάς Ε. Οικονόμου

Δικηγόρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσπρωτίας