Σε μία χώρα, που έχουν επικρατήσει επανειλημμένα συνθήκες πολιτικής ανωμαλίας, η ψήφος στις εκλογές ήταν ανέκαθεν κάτι σημαντικό. Για εμάς τις γυναίκες, που αγωνίστηκαν πολλές γενιές προ-γιαγιάδων μας, για να έχουμε δικαίωμα ψήφου, απείρως σπουδαιότερο. Σήμερα όμως ένα μεγάλο ποσοστό δεν θέλει να πάει να ψηφίσει.
Οι λόγοι είναι πολλοί. Κυρίως γιατί οι άνθρωποι έχουν έλλειψη εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, που έφερε τη χώρα κοντά στην πτώχευση. Το ζήτημα της διαφθοράς των πολιτικών ήταν και παραμένει μείζον κι η αντιμετώπισή του κι από την παρούσα Βουλή είναι τουλάχιστον πανηγυριώτικη.
Έτσι φτάσαμε στο σημείο ν΄ ακούμε συχνά από πολίτες «εμένα δεν με ενδιαφέρει η πολιτική». Αγνοούν έτσι ότι η καθημερινότητά τους, η υγεία τους, η εκπαίδευση των παιδιών τους, η εργασία, η φορολογία τους, η ασφάλειά τους, ακόμη κι η έξοδός τους έξω από το σπίτι (το ζήσαμε με την πανδημία) εξαρτάται απ’ την πολιτική.
Ανώμαλη πολιτική προσγείωση λόγω κρίσεων
Σήμερα ο κόσμος έχει απογοητευτεί από τις απανωτές κρίσεις. Το αλαζονικό ύφος της εξουσίας, τον απωθεί. Έχει δει ότι στα κόμματα, υπάρχουν αγκυλώσεις, φατρίες, πολιτικά τζάκια, αποστήματα απ΄ το παρελθόν, άνθρωποι του κομματικού σωλήνα, που ελάχιστη σχέση έχουν με τα προβλήματα της κοινωνίας. Έχει δει πως τα περιθώρια λόγω της Ε.Ε. είναι στενά.
Τα νέα παιδιά δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι ένα κόμμα έχει τις λύσεις για το δικό του πρόβλημα. Όμως, πετώντας την ψήφο μας στα σκουπίδια, χάνουμε την ουσία του κοινοβουλευτισμού, που με τα χίλια μύρια προβλήματα έχει προσφέρει πολλά στη βελτίωση των συνθηκών ζωής στην Ελλάδα, η οποία υπέφερε από τη βασιλεία και τις χούντες.
Η δεξιά κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει δείξει τα όριά της. Ιδεολογικά είναι, όπου φυσάει ο άνεμος ολισθαίνοντας σε πολλά σημεία σε ακροδεξιές θέσεις. Βρίσκεται κυρίως στο πλευρό των πολύ πλουσίων λειτουργώντας προστατευτικά και για έναν στενό κύκλο γαλάζιων παιδιών, που παίρνουν παχυλές αμοιβές, τύπου Στάσση. Αμοιβές προκλητικές, όταν νέα παιδιά ή ακόμη και οικογενειάρχες ζουν οικογένειες με μισθούς και κάτω των 1.000 ευρώ. Είναι μακριά ακόμη κι απ΄το νεοκενσιανό μοντέλο Καραμανλή. Και τα επιδόματα, που μοιράζει, δεν είναι πραγματική βοήθεια, αλλά ντροπιαστικά ψίχουλα αντί να φέρει αξιοπρεπείς μισθούς σε ιδιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους, αξιοπρεπείς συντάξεις, αξιοπρεπές εισόδημα στους ελεύθερους επαγγελματίες κι αγρότες, που στενάζουν.
Με την απλή αναλογική ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και τ’ άλλα κόμματα από τον χώρο της Κεντροαριστεράς οφείλουν να κάνουν επανεκκίνηση στις σχέσεις με τον πολίτη. Χρειάζεται ν΄αλλάξουν την οπτική των νέων ανθρώπων και να βάλουν το πλαίσιο ενός γρήγορου, αποτελεσματικού και δίκαιου κράτους με δικλείδες κατά της διαφθοράς.
Ο πολίτης σήμερα πληρώνει, χωρίς να βλέπει φως. Αισθάνεται πως η πολιτική είναι κάτι ξένο κι αφορά κομματικούς στρατούς κι ανθρώπους, που καίγονται για λόγους φιλοδοξίας.
Ο πολίτης πρέπει να νιώσει στο πετσί του, πως η πολιτική φτάνει στο σπίτι του, χωρίς να παρακαλέσει. Πως όσα του παίρνουν απ΄ το πορτοφόλι οι κρατικές υπηρεσίες ή η αυτοδιοίκηση δεν πηγαίνουν στις τσέπες κάποιων επιτήδειων. Ίσα – ίσα ότι έχει απέναντί του ένα κράτος σοβαρό, ανταποδοτικό, που σέβεται τον ίδιο και τις ανάγκες του κι είναι αρωγός κι όχι βαρίδι.
Ο βουλευτής – πάτρωνας
Η δεξιά εξακολουθεί στη λογική του βουλευτή – πατερούλη. «Πάρτε με τηλέφωνο και θα τα ρυθμίσω εγώ όλα». Επανήλθε το πελατειακό σύστημα σ’ όλο του το μεγαλείο. Ο πολιτικός τέτοιας κοπής, όμως, είναι ανίκανος να δώσει λύσεις. Σκοπεύει στη φιλανθρωπία, δηλαδή να δώσει ένα ψάρι στον πολίτη για να τον έχει όμηρο, παρά να τον μάθει να ψαρεύει.
Η χώρα εξακολουθεί να είναι αντιπαραγωγική κι έχουν τριπλασιαστεί τα ελλείμματα στο εμπορικό ισοζύγιο. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη κι οι παραφυάδες της επιμένουν σε παλαιοκομματικές, ολέθριες και λαϊκίστικες συνταγές. Στη Θεσπρωτία μιλάμε για ολική επαναφορά στη δεκαετία του ΄50.
Δυστυχώς, οι κομματικές παρωπίδες εμποδίζουν ακόμη και σοβαρούς ψηφοφόρους της ΝΔ, που αδειάζονται καθημερινά απ΄ την κυβέρνηση Μητσοτάκη, να δουν το αυτονόητο: ό, τι κράτος δικαίου δεν μπορεί να γίνει, όσο υπάρχει ένα οργανωμένο παρακράτος παρακολουθήσεων κι ένα παραμάγαζο εξυπηρετήσεων.
Το κράτος, η αυτοδιοίκηση, οι οργανισμοί πρέπει να γίνουν φιλικοί στον πολίτη/ χρήστη – όχι μόνο ηλεκτρονικά αλλά και πρακτικά. Κι οι λύσεις δεν μπορούν να είναι επικοινωνιακές αλλά ουσιαστικές.
Ο δημόσιος τομέας πρέπει ν’ αξιοποιεί και τις ικανότητες των ανθρώπων, που διαθέτει ως δυναμικό. Υπάρχουν άνθρωποι, που χρόνια παλεύουν να φύγουν από μία θέση για να πάνε σε μία άλλη κάνοντας μετάταξη κι ενώ το δικαιούνται δεν ασχολείται κάποιος μαζί τους. Υπάρχουν άνθρωποι, που κουράστηκαν, βαρέθηκαν στην ίδια υπηρεσία ή δεν κάνουν γι΄ αυτό το πόστο και θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμοι σε κάποιο άλλο αλλά δεν ασχολείται κάποιος.
Το κράτος πρέπει να πάψει να είναι ένας δαιδαλώδης οργανισμός αλλά κύριος μοχλός ανάπτυξης των ανθρώπων και των επιχειρήσεων. Κράτος – αρωγός στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην εργασία στον ιδιωτικό και για τον δημόσιο τομέα. Κι αυτό σημαίνει ταυτόχρονα και καλύτερη διαχείριση ανθρώπινων πόρων.
Ο άνθρωπος που δεν θέλει να περάσει απ΄ το γραφείο του βουλευτή, για να βρει λύση στο πρόβλημά του, σήμερα υποφέρει. Ο επιχειρηματίας, που δεν έχει «προστάτη» τραβά κουπί. Ο νέος που ίδρωσε για να πάρει πτυχία και βλέπει άλλους να προχωρούν χωρίς προσόντα, τρομάζει. Η αξιοπρέπεια όμως ενός ανθρώπου, δεν μπορεί να παίζεται επί μονίμου βάσεως στα ζάρια των εκλογών.
Ο βουλευτής πρέπει να αφουγκράζεται την κοινωνία, να συνομιλεί μαζί της, να προτείνει λύσεις, να τρέχει για τα προβλήματα του νομού. Δεν είναι, όμως, παπάς ούτε νεκροθάφτης για να τρέχει από γάμο σε γάμο κι από μνημόσυνο σε μνημόσυνο. Οφείλει να προτείνει άμεσες κι εφικτές λύσεις και να δείχνει νέους δρόμους για τη βελτίωση της λειτουργίας του κράτους και των θεσμών του.
Δομές και παρουσία κράτους – αυτοδιοίκησης
Η εμπειρία και του τωρινού χιονιά στην Αττική έδειξε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει τις λύσεις. Το επιτελικό κράτος είναι μία επικοινωνιακή φούσκα.
Διότι, αν για να κλείσεις ένα ραντεβού στο νοσοκομείο πρέπει να περιμένεις δυο, τρεις, έξι μήνες ή έναν χρόνο για ένα χειρουργείο, τότε δεν είσαι επιτελικό κράτος. Είσαι παιδική μονόπολη, που παίζει στα ζάρια την υγεία των ανθρώπων. Αν θες σύνταξη και περιμένεις 2 -3 χρόνια αλλά εσύ αναγκάζεσαι να κάνεις μαύρα μεροκάματα γιατί κάπως πρέπει να επιβιώσεις, τότε όλο αυτό είναι προβληματικό. Αν το κράτος αργεί να σου επιστρέψει τον ΦΠΑ αλλά εσύ τον έχεις πληρώσει, κινδυνεύεις να ξεφύγεις από τα χρέη. Αν είσαι νέος άνθρωπος και ψάχνεις δουλειά και σου ζητούν εμπειρία αλλά το κράτος δεν έχει μεριμνήσει για πρακτική ενώ έχει το ίδιο ελλείψεις, τότε το πρόβλημα δεν λύνεται.
Ο κόσμος, που έχει βαρεθεί την κυβέρνηση να παρουσιάζει το ψάρι – κρέας περιμένει από την Αριστερά και το Κέντρο, λύσεις. Δεν περιμένει ούτε φαγωμάρα ούτε μεγαλεπήβολα σχέδια κι οράματα. Περιμένει λύσεις για να ζει αξιοπρεπώς, με μισθό και εισόδημα, που να του φτάνει. Δεν θέλει να είναι ζήτουλας.
Ο νέος που θέλει να γυρίσει στη Θεσπρωτία μετά τις σπουδές του να μπορεί να βρει μία αξιοπρεπή δουλειά, χωρίς να επισκεφθεί κάποιο πολιτικό γραφείο. Ο μεσήλικας μικροεπιχειρηματίας να μπορεί να πληρώσει το ρεύμα του, που έχει πάει σε δυσθεώρητα ύψη. Η γυναίκα, που λόγω παιδιών έμεινε εκτός αγοράς εργασίας αλλά ο άντρας της την ξυλοφορτώνει, να έχει μία δομή να πάει, όταν θέλει διαζύγιο και να έχει προτεραιότητα στον ΟΑΕΔ.
Λύσεις χρειάζεται κι αλλαγές στη δομή του κράτους, της αυτοδιοίκησης και των οργανισμών. Λύσεις για ένα κράτος, που είναι δυσκίνητο, προβληματικό κι ακατάλληλο. Δυσκίνητο ακόμη και για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο, που το υπηρετούν με συνέπεια και φροντίζουν να βρει ο πολίτης το δίκιό του.
Επομένως, πέρα από την καταρράκωση των ελληνικών λόγω της ακρίβειας και την έλλειψη δημοκρατίας το κυριότερο στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, που είναι το πλειοψηφικό κόμμα στον χώρο της Αριστεράς είναι να σταματήσει επιτέλους ο Έλληνας πολίτης να φωνάζει για τ’ αυτονόητα
*Η Άννα Στεργίου είναι κοινωνιολόγος, κοινοβουλευτική συντάκτρια και συγγραφέας
Join the Conversation