Τίμησαν την ιστορική μάχη των Σουλιωτών στο Σιστρούνι | Γράφει ο π. Ηλίας Μάκος

Το πρωί της Κυριακής τιμήθηκε στο χωριό Σιστρούνι της Λάκκας Σουλίου, μια σημαντική μάχη, που έδωσαν εκεί οι Σουλιώτες το 1800. Μπορεί να ήταν λιτός ο εορτασμός, ωστόσο έγινε  με την παρουσία προέδρου της Βουλής Κώστα τασούλα, του Περιφερειάρχη Αλέκου Καχριμάνη και του δημάρχου Δωδώνης Χρήστου Ντακαλέτση, και το ιστορικό γεγονός δεν λησμονήθηκε. 

Μετά την επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο της πλατείας, κατατέθηκαν στεφάνια και ακολούθησαν χαιρετισμοί. 

Διακόσιοι μάχιμοι Σουλιώτες υπό την οδηγία του Φώτου Τζαβέλλα, αλλά και των οπλαρχηγών Γόγκου Δαγκλή, Σκούμπου Δράκου, Κολιοδημήτρη, Κίτζου Πανομάρα, Πάσχου Δάλα δήλωσαν αποφασισμένοι να μην αφήσουν τους 1500 άνδρες του Αλή πασά να κινηθούν προς τη Βρυτζάχα.

Στη μάχη στήθος με στήθος φονεύθηκε από τον Τζαβέλλα ο αρχηγός των Τουρκαλαβανών Μουσταφά Ζυγούρης και αναθάρρησαν και οι υπόλοιποι Σουλιώτες και εφόρμησαν με γενναίο φρόνημα κατά των εχθρών, οι οποίοι αναγκάστηκαν να τραπούν σε φυγή.  

Οι Σουλιώτες  λαφυραγώγησαν το στρατόπεδο Των Τουρκαλβανών και χωρίς να χάσουν ούτε έναν στρατιώτη επέστρεψαν στο Σούλι.

Ο πανούργος Αλή πασάς, όμως, θεώρησε ότι, μετά τη νίκη τους, οι Σουλιώτες θα ήταν εφησυχασμένοι, και σκέφτηκε να τους κάνει γενική επίθεση στο Σούλι. Τους ενημέρωσε, ωστόσο ο Ισλαμπέης της Παραμυθιάς, φίλος των Σουλιωτών, και ο Φώτος Τζαβέλλας με 300 ανδρείους κατέφτασαν στη Βρυτζάχα, όπου κατατρόπωσαν τους Τουρκαλβανούς. 

Δεν θα ήταν υπερβολή αν ειπωθεί ότι οι Σουλιώτες ήταν ένας λαός, που διατηρούσε το χαρακτήρα της αρχαίας Ελλάδας και το πνεύμα ελευθερίας των αρχαίων Ελλήνων. 

Έδωσαν αδιάκοπα το παράδειγμα του ηρωισμού και της φιλοπατρίας και με τις αρετές τους, που τους οδήγησε στη θυσία τους, ύψωσαν το πνεύμα της ελευθερίας τους και αναδείχθηκαν σε φύλακες των δικαίων της Ελλάδας.  

Ακμαίοι οι Σουλιώτες απαντούν σε κάθε πρόκληση και πρόταση της άλλης πλευράς. Ομιλούν με υπερηφάνεια για την πατρίδα τους την Ελλάδα και με καμάρι ονομάζουν τους εαυτούς τους παιδιά της Ελλάδας. 

Εραστές  της ιστορικής αλήθειας ας υψώσουμε θεμελιωμένα ως ιδανικό τη Σουλιώτικη μνήμη στις πραγματικές της διαστάσεις ως έννοια παιδευτική και ως φωτοπηγή στην πορεία των γενεών.