Στην Βουλή, η συντήρηση και ανάδειξη των πέτρινων γεφυριών της Θεσπρωτίας

Κυρία Υπουργέ,

Διάσπαρτα στη θεσπρωτική γη στέκουν δεκάδες πετρογέφυρα τόσο ως ιστορικά και κατασκευαστικά δείγματα «προηγμένης τεχνολογίας» μιας άλλης εποχής αλλά και ως μνημειακά τοπόσημα που παραπέμπουν σε ξεχωριστή κατασκευαστική δεινότητα. Πολυποίκιλα στο σύνολό τους και ξεχωριστό το καθένα ως μονότοξα είτε ως πολύτοξα συνεπαίρνουν ακόμη και τώρα τον περιηγητή ή φυσιολάτρη. Μνημονεύοντας ορισμένα αναφέρουμε χαρακτηριστικά την Υδατογέφυρα στο πλέον κατεστραμμένο Πάρκο Αναψυχής του Αϊ – Θανάση στην Πέρδικα που γεφυρώνει τον ποταμό Παραμυθιώτη. Εξίσου άξια μνείας χρήζουν το Γεφύρι της Εκκλησιάς στην περιοχή Μουργκάνα εντός του χωριού Τσαμαντάς, το Γεφύρι της Καβάλας του χωριού Άγιοι Πάντες και το Καλπακιώτικο Γεφύρι, το ευρισκόμενο πλησίον του χωριού Ελαία (πρώην Καλπάκι). Ωστόσο, τα εν λόγω πετρόχτιστα γεφύρια αφέθηκαν στον χρόνο να χάνουν την αίγλη τους, με συνέπεια κάποια να είναι μισογκρεμισμένα και κάποια, ενώ στέκουν αγέρωχα, εντούτοις να παρουσιάζουν στοιχεία εγκατάλειψης και έλλειψη φροντίδας.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

1. Προτίθεστε, δια των ενεργειών σας, όπως ανακηρυχθούν ως «Μνημεία» και να τεθούν υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟΑ όσα πετρόχτιστα γεφύρια της Θεσπρωτίας δεν έχουν ακόμη χαρακτηριστεί;
2. Διατίθεστε να εκπονήσετε και να υλοποιήσετε σχεδιασμό συντήρησης και προβολής του συνόλου των πετρόχτιστων γεφυριών της Θεσπρωτίας;

Απάντηση

Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτοκόλλου 2467/18.1.2022 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Κυριάκου Βελόπουλου και σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, σας γνωρίζουμε τα εξής: Η αρμόδια Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας έχει χαρακτηρίσει ως μνημεία κτήρια, σχολεία, υδρόμυλους και γεφύρια της Θεσπρωτίας που χρονολογούνται μετά το 1830, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4858/2021, μεταξύ των οποίων:

1. Το γεφύρι πλησίον του Λαογραφικού Μουσείου στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας, με ζώνη προστασίας 50 μ. περιμετρικά, διότι παρουσιάζει αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και είναι ταυτισμένο με την ιστορία, την παράδοση και τον τρόπο επιβίωσης των κατοίκων της περιοχής (Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/3809/55701/3-11-1997, ΦΕΚ 1039/Β/25-11-1997).
2. Το γεφύρι στον Αμπελώνα Φιλιατών Ν. Θεσπρωτίας, διότι πρόκειται για λιθόκτιστο μονότοξο γεφύρι ταυτισμένο με την ιστορία και παράδοση της περιοχής και σημαντικό δείγμα απαραίτητο για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής (Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2794/43290/23-7-1997, ΦΕΚ 856/Β/25-9-1997).
3. Την πέτρινη, μονότοξη γέφυρα και το λιθόκτιστο πηγάδι που βρίσκονται στο Φοινίκι του Δήμου Φιλιατών στο Νομό Θεσπρωτίας, διότι αποτελούν σημαντικές τεχνικές κατασκευές της προβιομηχανικής περιόδου, σημαντική μαρτυρία για κοινωνικοοικονομική οργάνωση των κατοίκων της περιοχής στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα (Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/87191/2054/9-12-2004, ΦΕΚ 1892/Β/21-12-2004).

Κλιμάκια της Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας συνεχίζουν τις αυτοψίες και καταγραφές σε λιθόκτιστα γεφύρια της περιοχής, ώστε μετά από ιστορική και σχεδιαστική τεκμηρίωση, να εισαχθούν στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για τον χαρακτηρισμό τους ή μη ως μνημείων. Παράλληλα, η εν λόγω Υπηρεσία στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, συνεργάζεται άμεσα με την ΠεριφέρειαΗπείρου και τους τοπικούς φορείς για τη συντήρηση και την προβολή των πετρόχτιστων γεφυριών και την ανάδειξή τους.