Ενώ είναι σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για την παιδεία, που κατά τη δική μας εκτίμηση περιέχει θετικά μεταρρυθμιστικά στοιχεία, γνώριμός μας καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε πρόσφατη συζήτησή μας, γκρίνιαζε για την εισαγωγή της αξιολόγησης στους εκπαιδευτικούς και απέρριπτε όλα όσα επιχειρούνται να γίνουν.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο στενός κλοιός του συμφεροντολογικού συνδικαλισμού, που αποτελεί πολλές φορές τροχοπέδη για τη διόρθωση των κακώς εχόντων στην παιδεία, σε συνδυασμό και με τις λαϊκίστικες αντιλήψεις του τελευταίου καιρού, κάνει την ανόρθωση της παιδείας μια δύσκολη υπόθεση.
Τον ρωτήσαμε αν είναι ικανοποιημένος από τη μορφή και την ποιότητα της παιδείας μας σήμερα, που πολλοί όχι μόνο απόφοιτοι λυκείου, αλλά και πανεπιστημιακών σχολών είναι λειτουργικά αναλφάβητοι, δηλαδή, αν και έχουν περάσει από την εκπαιδευτική διαδικασία, δεν έχουν αποκτήσει ακόμη και στοιχειώδεις γνώσεις, ενώ η εκμάθηση έχει χαρακτήρα μηχανιστικό (“παπαγαλία” δηλαδή) και δεν ευνοεί την κριτική ανάλυση και σκέψη.
Μας απάντησε ότι η εκπαίδευση έχει τα μαύρα της τα χάλια, όμως δεν φταίνε οι καθηγητές, αλλά το κράτος κατά κύριο λόγο και οι μαθητές, κατά δεύτερο λόγο, που είναι αδιάφοροι.
Μα θέλουν κίνητρα, θέλουν όραμα, θέλουν παράδειγμα οι μαθητές για να ξαναβρούν το χαμένο ενδιαφέρον τους.
Και, δυστυχώς, ένας φαύλος κύκλος, που έχει να κάνει με τις κατά καιρούς επιλογές της πολιτείας, με την κατεστημένη κατάσταση και την ανεπάρκεια στις διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες, με τα νεκρά πρότυπα μιας αποτυχημένης παιδείας, με την οικογένεια, που έχει χάσει τον προσανατολισμό της και με πολλά άλλα, κρατούν τα νιάτα εγκλωβισμένα σε μια πορεία προδιαγεγραμμένης αμάθειας.
Ριγμένα στον αγώνα και την αγωνία της καθημερινότητας, βυθισμένα στην απόγνωση, σκορπισμένα στους δρόμους, απελπισμένα και αγριεμένα, χωρίς αποτελεσματικά και ουσιαστικά μορφωτικά στηρίγματα.
Ευτυχώς, αντιμετωπίστηκε το θλιβερό φαινόμενο να εισάγονται σε πανεπιστημιακές σχολές μαθητές, που παρέδιδαν λευκές κόλλες ή έγραφαν 3 (!!!) και ελπίζουμε πως με την πάροδο του χρόνου θα ανυψωθεί το μορφωτικό επίπεδο των νέων.
Και όταν είπαμε, στο συνομιλητή μας καθηγή “μα, γιατί φοβάσαι την αξιολόγηση, θα έπρεπε να την επιδιώκεις, αν είσαι σίγουρος για τις ικανότητές σου”, μας άφησε άναυδους η απάντησή του: “Ποιοι είναι αυτοί, που θα κρίνουν εμένα…”.
Όλοι, σε όλους τους χώρους, πρέπει να κρινόμαστε, με αντικειμενικά, βέβαια κριτήρια, όχι κομματικά, προσωπικά, συμφεροντολογικά ή οποιαδήποτε άλλα, ώστε και η αξιολόγηση να είναι αξιόπιστη και να βελτιωνόμαστε και να παρέχουμε όσο το δυνατόν καλύτερες υπηρεσίες.
Και προς αυτή την επιλογή χρειάζεται τόλμη και αποφασιστικότητα, έμπνευση και υψηλή στόχευση, παραμερισμός σκοπιμοτήτων.
Να το διευκρινίσουμε: Υπάρχουν και άρτιοι εκπαιδευτικοί, που κάνουν άψογα τη δουλειά τους, και άριστοι μαθητές, που ποθούν να μορφωθούν, αλλά σε γενικές γραμμές το σύστημα χωλαίνει.
Επίσης εντύπωση μας έκανε η πεισματική άρνηση καθηγητών, γονέων και μαθητών σ’ έναν μικρό νομό της Ηπείρου να μετατραπεί σε πρότυπο σχολείο το επαγγελματικό λύκειο της πόλης.
Πρότυπο σχολείο σημαίνει ότι δίνεται η δυνατότητα και σε μαθητές των λαϊκών στρωμάτων να διακριθούν, μέσα από την καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας.
Και περνούν από το μυαλό μας τα παλαιότερα χρόνια, που οι μαθητές, χωρίς πολλές υλικές ανέσεις, χωρίς ίντερνετ, χωρίς κινητά, μέστωναν μέσα στη σχολική πραγματικότητα με κορυφαίο κίνητρο προσωπικής αυτογνωσίας τη μεταμορφωτική δύναμη της παιδείας.
Κάθε σχολική πράξη γινόταν βίωμα και γραφόταν ανεξίτηλα στην καρδιά και στο νου.
Άνθρωποι με λευκασμένα μαλλιά θυμούνται με λεπτομέρειες και περιγράφουν με φρεσκάδα νεανική τα σχολικά τους χρόνια και το δάσκαλο ή τον καθηγητή τους.
Δεν λέμε να πισωγυρίσσουμε, απλά επισημαίνουμε την αποτυχημένη παιδεία του σήμερα, όπου οι νέοι δέρνονται από φοβερές θύελλες μέσα σε μια ανείπωτη σύγχυση.
Ό,τι σπείρεις θα θερίσεις, λέει ο λαός. Γιατί μας ξαφνιάζει το θλιβερό αποτέλεσμα;
Ανέμους φρόντισαν να σπείρουν οι διάφορες ηγεσίες, πολιτικές, πνευματικές κ.λπ., με το κατακλυσμιαίο ρεύμα της ισοπέδωσης των πάντων.
Επόμενο είναι να θερίσουμε δεμάτια από θύελλες. Ας αποφασίσουμε, επιτέλους τι παιδεία θέλουμε.
Επιθυμούμε μια παιδεία, που να δημιουργεί ανθρώπους μόνο για να παράγουν και να “χρησιμοποιούνται”, γεγονός που είναι απότοκος και απόρροια της ηθικής κρίσης της κοινωνίας;
Ή επιθυμούμε μια παιδεία, η οποία θα επανατροχιαστεί στο ανθρωπιστικό ιδεώδες, που τόσο έχει αλλοιωθεί και αλλοτριωθεί στην εποχή μας;
Ξεφεύγοντας από το ανθρωπιστικό ιδεώδες της παιδείας και μιμούμενοι ξενικά εκπαιδευτικά πρότυπα (στα άλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν υπάρχει η μακραίωνη παράδοση, που έχει ως ταυτότητα η Πατρίδα μας), αγνοούμε την ελληνική ψυχοσύνθεση και την ιδιομορφία μας και καταλήγουμε όχι σε παιδαγωγικές, αλλά σε αντιπαιδαγωγικές μεθόδους, που διαμορφώνουν ασύδοτες ελευθεριότητες για την ελληνική πραγματικότητα.
Και το αποτέλεσμα το ζούμε και το βλέπουμε…
Join the Conversation