Ερώτηση Κατση για τα φωτοβολταϊκά πάρκα στους Σπαθαραίους

Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε ο Μάριος Κάτσης, σχετικά με την εγκατάσταση μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στα όρια της κοινότητας Σπαθαραίων, της ΔΕ Μαργαριτίου. Οι κάτοικοι της περιοχής έχουν εκφράσει έντονες αντιρρήσεις σχετικά με το περιεχόμενο των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), οι οποίες αφορούν τα εν λόγω πάρκα.

Καταγγέλουν κατάτμηση της επένδυσης σε επιμέρους έργα, και εκπόνηση ξεχωριστών ΜΠΕ για το καθένα από αυτά, ενώ λόγω της εγγύτητάς τους θα έπρεπε να υπολογιστούν ως μία ενιαία δομή. Αυτή η πρακτική οδηγεί σε ελλιπή εφαρμογή της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση, και έχει σαν αποτέλεσμα να μην υπολογίζονται όπως θα έπρεπε, η οπτική όχληση που θα δημιουργήσουν τα έργα, η ανυπαρξία οδικού δικτύου, το οποίο θα απαιτηθεί κατά την κατασκευή και λειτουργία των μεγάλων αυτών υποδομών, οι επιπτώσεις στο μικροκλίμα της περιοχής λόγω των εκτεταμένων εγκαταστάσεων, οι επιπτώσεις στις γειτονικές καλλιέργειες και τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Η τοπική αυτοδιοίκηση, ο Δήμος Ηγουμενίτσας δηλαδή και η Περιφέρεια Ηπείρου, δεν γνωμοδότησαν θετικά σχετικά με τα συγκεκριμένα έργα, εκφράζοντας τις επιφυλάξεις τους.

Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο τα υπαρκτά χωροταξικά προβλήματα, όσο και την απαίτηση για τουλάχιστον διπλασιασμό της κάλυψης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2030, είχε ξεκινήσει στις αρχές του 2019 το διαγωνισμό για την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, αλλά δυστυχώς η ΝΔ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθυστέρησαν χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα η μελέτη πλέον να μην μπορεί να ολοκληρωθεί πριν το 2022.

Δε σταμάτησε όμως εκεί, με τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο (Ν.4685/2020) που έφερε, και με το πρόσχημα της «απλοποίησης» της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, υποβάθμισε τη δημόσια διαβούλευση και τις διαδικασίες γνωμοδότησης φορέων, ενώ πολιτικοποίησε, για προφανείς λόγους, τη διαδικασία εξέτασης φακέλων που παραπέμπονται στο Κεντρικό και τα Περιφερειακά Συμβούλια Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε πλήρη αναρχία την υποβολή αιτήσεων ΑΠΕ, και σε υπερθέρμανση της αδειοδοτικής διαδικασίας, δημιουργώντας πλήθος αντιδράσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Με την Ερώτηση του ο Μ. Κάτσης, ζητά από τον αρμόδιο Υπουργό να λάβει υπόψιν του, τις ανησυχίες και τις αντιδράσεις της τοπικής κοινότητας Σπαθαραίων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, να αντιμετωπίσει στο σύνολο του και άμεσα το ζήτημα της χωροθέτησης ΑΠΕ, αλλά και των ενδεχόμενων ελλειμμάτων που παρατηρούνται στην περιβαλλοντική αδειοδότηση. Τέλος ζητά να αντιμετωπίσει την τακτική της κατάτμησης επενδυτικών σχεδίων ΑΠΕ.

Ακολουθεί η Ερώτηση όπως αυτή κατατέθηκε στη Βουλή:

Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

ΘΕΜΑ: Έντονες αντιδράσεις από τους κατοίκους των Σπαθαραίων Θεσπρωτίας, για την εγκατάσταση μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στην περιοχή

Έντονες αντιδράσεις έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα από τους κατοίκους της κοινότητα Σπαθαραίων που βρίσκεται στη ΔΕ Μαργαριτίου του Δήμου Ηγουμενίτσας. Οι κάτοικοι της κοινότητας έχουν εκφράσει αντιρρήσεις σχετικά με το περιεχόμενο των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), που αφορούν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων στη περιοχή.
Οι κάτοικοι αντιδρούν καθώς θεωρούν ότι, τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα που σχεδιάζονται να κατασκευαστούν στις θέσεις «Κοκκινόχωμα 1», «Κοκκινόχωμα 2», «Λάκα» και, «Ξενές», «Παλιοφσιάτι 1», «Παλιοφσιάτι 2», λόγω της εγγύτητας τους, αποτελούν μία ενιαία δομή, και κατ’ επέκταση θα έπρεπε να υπολογιστούν οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και στον ανθρωπογενή τομέα ενιαία και όχι τμηματικά.
Η κατάτμηση της επένδυσης σε επιμέρους έργα, και η εκπόνηση ξεχωριστών ΜΠΕ για το καθένα από αυτά, θα μπορούσε να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα τους εμπλεκόμενους φορείς, και προφανώς αποτελεί πρακτική η οποία οδηγεί σε ελλιπή εφαρμογή της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Σύμφωνα με τους κατοίκους, στις ΜΠΕ υπάρχουν ανακρίβειες και ασάφειες που έχουν να κάνουν με την οπτική όχληση που θα δημιουργήσουν τα έργα, την ανυπαρξία οδικού δικτύου το οποίο θα απαιτηθεί κατά την κατασκευή και λειτουργία των μεγάλων αυτών υποδομών, τις επιπτώσεις στο μικροκλίμα της περιοχής λόγω των εκτεταμένων εγκαταστάσεων, τις επιπτώσεις στις γειτονικές καλλιέργειες και τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.
Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ηγουμενίτσας, στις 16/09/20, παρά την αρνητική άποψη που εκφράστηκε από την αντιπολίτευση επί των Μ.Π.Ε, με το επιπλέον επιχείρημα ότι μέρος της επένδυσης γίνεται εντός δασικής έκτασης η οποία έχει χαρακτηριστεί αναδασωτέα, εξέφρασε κατά πλειοψηφία, θετική γνώμη επί των Μ.Π.Ε. για το φωτοβολταϊκό πάρκο εγκατεστημένης ισχύος 12,524 MWp, στη θέση «Παλιοφσιάτι 1». Το ίδιο έπραξε και για το φωτοβολταϊκό πάρκο εγκατεστημένης ισχύος 12,524 MWp, στη θέση «Παλιοφσιάτι 2».
Σε πιο πρόσφατη συνεδρίαση, στις 10/02/21, το Δημοτικό Συμβούλιο Ηγουμενίτσας, ανακάλεσε την αρχική θετική του γνώμη, πράγμα που έκανε και ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Σπαθαραίων, ώστε να δοθεί χρόνος στους αρμόδιους φορείς να απαντήσουν τεκμηριωμένα στα ζητήματα που έθεσαν οι κάτοικοι της κοινότητας Σπαθαραίων, ενώ παράλληλα ζήτησαν να προχωρήσει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις ΑΠΕ.
Με την από 12/02/21 απόφασή της, η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Χωρικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ηπείρου, γνωμοδότησε αρνητικά για το περιεχόμενο της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του φωτοβολταϊκού πάρκου εγκατεστημένης ισχύος 15,028 MWp, στη θέση «Ξενές», όπως επίσης αρνητικά γνωμοδότησε και για φωτοβολταϊκό πάρκο εγκατεστημένης ισχύος 15,028MWp, στη θέση «Κοκκινόχωμα 1».
Η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, λαμβάνοντας υπόψιν τόσο τα υπαρκτά χωροταξικά προβλήματα, όσο και την απαίτηση για τουλάχιστον διπλασιασμό της κάλυψης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας έως το 2030, είχε ξεκινήσει στις αρχές του 2019 το διαγωνισμό για την αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, προκειμένου οι επενδύσεις σχετικά με τη δημιουργία ΑΠΕ να προχωρούν με οργανωμένο τρόπο και κυρίως με σεβασμό στο περιβάλλον και στις κατά τόπους ιδιομορφίες και ιδιαιτερότητες, ώστε να μην επηρεάζουν το φυσικό κάλλος και να μην προκαλούν προβλήματα στους κατοίκους των περιοχών. Δυστυχώς, η ΝΔ και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθυστέρησαν χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα η μελέτη πλέον να μην μπορεί να ολοκληρωθεί πριν το 2022.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δε σταμάτησε εκεί, αλλά με τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο (Ν.4685/2020) που έφερε, ενέτεινε το «θεσμικό κενό» και δημιούργησε επιπλέον προβλήματα, καθώς με το πρόσχημα της «απλοποίησης» της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, υποβαθμίστηκαν η δημόσια διαβούλευση και οι διαδικασίες γνωμοδότησης φορέων, ενώ πολιτικοποιήθηκε, για προφανείς λόγους, η διαδικασία εξέτασης φακέλων που παραπέμπονται στο Κεντρικό και τα Περιφερειακά Συμβούλια Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Παράλληλα, η απλοποίηση του πρώτου σταδίου της αδειοδοτικής διαδικασίας (άδειες παραγωγής ή βεβαιώσεις παραγωγού) έχει οδηγήσει σε πλήρη αναρχία την υποβολή αιτήσεων και σε υπερθέρμανση αυτού του σταδίου της αδειοδοτικής διαδικασίας, δημιουργώντας πλήθος αντιδράσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Επειδή η περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, αλλά πρέπει να πραγματοποιείται με ορθό σχεδιασμό
Επειδή οι κάτοικοι της κοινότητας Σπαθαραίων έχουν εκφράσει έντονες αντιρρήσεις σχετικά με το περιεχόμενο των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), που αφορούν την εγκατάσταση μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στη περιοχή
Επειδή το Δημοτικό Συμβούλιο Ηγουμενίτσας δεν έχει γνωμοδοτήσει θετικά, αλλά περιμένει επιπλέον στοιχεία για να έχει πιο ξεκάθαρη εικόνα για την εν λόγω επένδυση
Επειδή η Επιτροπή Περιβάλλοντος, χωρικού σχεδιασμού και ανάπτυξης της Περιφέρειας Ηπείρου γνωμοδότησε αρνητικά για το περιεχόμενο της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
Επειδή διαφαίνεται ότι η χωροθέτηση φωτοβολταϊκών πάρκων πραγματοποιείται πλέον άναρχα, με τρόπο που η ενδεχόμενη μελλοντική εγκατάστασή τους να έχει πιθανά σημαντικές επιπτώσεις στις κατά τόπους κοινωνίες, στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες αλλά και στο περιβάλλον
Επειδή δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο της κατάτμησης έργων προκειμένου αυτά να αντιμετωπίζονται ευνοϊκότερα κατά την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Προτίθεται να λάβει υπόψη τις ανησυχίες και τις αντιδράσεις της τοπικής κοινότητας Σπαθαραίων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, σχετικά με την εγκατάσταση μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων στην περιοχή;
2. Έχοντας ως δεδομένη και απαραίτητη την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα των ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια, αλλά ταυτόχρονα βλέποντας και το θεσμικό κενό που έχει δημιουργηθεί από τις έως τώρα κινήσεις της κυβέρνησης της ΝΔ, πώς σκοπεύει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αντιμετωπίσει στο σύνολο του και άμεσα το ζήτημα της χωροθέτησης ΑΠΕ αλλά και των ενδεχόμενων ελλειμμάτων που παρατηρούνται στην περιβαλλοντική αδειοδότηση;
3. Τι προτίθεται να πράξει, ώστε να αντιμετωπίσει την ενδεχόμενη τακτική της κατάτμησης επενδυτικών σχεδίων ΑΠΕ, ώστε αυτά να αντιμετωπίζονται ευνοϊκότερα κατά την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση;