Στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο (14/10/2020) συζητήθηκε η Χορήγηση άδειας εγκατάστασης ενός ανεμολογικού ιστού στη θέση «Σπάθες» επί της δημοτικής έκτασης Τ.Κ. Φροσύνης. Ως παράταξη ήμασταν η μόνη που καταψήφισε το θέμα αυτό. Ας δούμε μερικούς από τους πολύ σοβαρούς λόγους για τη στάση μας αυτή.
Καταρχάς μιλάμε για την τοποθέτηση ενός ιστού που θα κάνει μετρήσεις για το αν η περιοχή είναι ικανή ώστε να “σηκώσει” ένα αιολικό πάρκο. Η άποψη που εκφράστηκε από σημαντική μερίδα δημοτικών συμβούλων ότι “ναι, να δώσουμε την άδεια, αλλά να απαιτήσουμε να πάρουμε τα αποτελέσματα των μετρήσεων” ασφαλώς και δεν έχει καμία βάση. Την τοποθέτηση έχει αναλάβει ιδιωτική εταιρία και προφανώς τα αποτελέσματα των μετρήσεων, αν είναι θετικά, θα χορηγηθούν σε άλλη ιδιωτική εταιρία ώστε να προχωρήσει σε επόμενο στάδιο στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών.
Άρα οι μετρήσεις από ιδιωτικό φορέα είναι μόνη η αρχή. Η συνέχεια θα είναι η εγκατάσταση ενός ακόμη “άναρχου” αιολικού πάρκου αν ο “επενδυτής” εκτιμήσει ότι τα οφέλη του θα είναι ικανοποιητικά. Τι σημαίνει όμως εγκατάσταση ανεμογεννητριών μέσα στο σύγχρονο πλαίσιο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που τόσο διαφημίζεται από τις κυβερνήσεις και την ΕΕ;
Όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις στήριξαν με πολλούς τρόπους την αύξηση των κερδών των ομίλων της πράσινης ενέργειας, που επένδυσαν στα αιολικά πάρκα. Οι ιδιώτες επενδυτές πουλούσαν στην κρατική χονδρεμπορική αγορά σε πολύ υψηλές τιμές αξιοποιώντας το περιβόητο Σύστημα Εγγυημένων Τιμών, με συμβάσεις που έφταναν σε διάρκεια τα 20 χρόνια. Επίσης, διασφάλιζαν παχυλές κρατικές επιδοτήσεις με αναπτυξιακούς νόμους και προγράμματα ΕΣΠΑ. Παράλληλα έγιναν απανωτές νομοθετικές ρυθμίσεις που κατεδάφισαν μισθούς, εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα και που κατάργησαν όρους προστασίας του περιβάλλοντος, για να διευκολυνθούν οι επενδύσεις στις δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις.
Τα τελευταία χρόνια έγινα κάποιες αλλαγές ως προς το σύστημα σταθερών εγγυημένων τιμών. Έτσι οι όμιλοι διαγωνίζονται για να διασφαλίσουν προσαυξήσεις, δηλαδή κρατικές ενισχύσεις πάνω απ’ την αγοραία τιμή της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Ο νέος μηχανισμός στήριξης των κερδών των επιχειρήσεων επιτρέπει στους πιο ισχυρούς ομίλους να επικρατήσουν πιο γρήγορα και το κέρδος να συγκεντρωθεί σε λιγότερα χέρια. Άλλωστε είναι αλήθεια ότι ήδη οι πέντε μεγαλύτεροι όμιλοι της σχετικής εγχώριας αγοράς ελέγχουν πάνω από το 60% της συνολικής αιολικής ισχύος που είναι εγκατεστημένη στη χώρα.
Το ποιος εγγυάται την μεγάλη και σίγουρη κερδοφορία των ομίλων αυτών είναι γνωστό πλέον. Τα λαϊκά νοικοκυριά πληρώνουν πανάκριβα την παραγωγή του πράσινου ρεύματος και επιβαρύνονται τόσο ως καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας όσο και ως φορολογούμενοι προκειμένου να ενισχυθούν οι μονοπωλιακοί όμιλοι. Από την άλλη οι μόνιμες σχετικές θέσεις εργασίας στα αιολικά πάρκα είναι ελάχιστες και περιορίζονται σε κάποιους συντηρητές και ορισμένους φύλακες. Και αυτό είναι γνωστό εδώ και καιρό, παρότι ακόμη και σήμερα κάποιοι κάνουν λόγω για επενδύσεις που θα φέρουν “τοπική ανάπτυξη”.
Ασφαλώς το μεγάλο προπαγανδιστικό “ατού” των αιολικών πάρκων είναι η προστασία του περιβάλλοντος μιας που αντικαθιστά “βρώμικη” ενέργεια (λιγνική, πετρελαϊκή κ.α). Πόσο πραγματικά “πράσινες” και “οικολογικές” είναι οι ανεμογεννήτριες;
Από την μέχρι τώρα εμπειρία της εγκατάστασης ανεμογεννητριών κυρίως στην Στερεά Ελλάδα τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι τεράστια.
– Καταστρέφεται παρθένο δάσος τόσο στις περιοχές των πάρκων όσο και με την άναρχη διάνοιξη εσωτερικών δρόμων. Μάλιστα υπάρχει η δυνατότητα κάθε όμιλος να διαμορφώνει τους δικούς του διαφορετικούς ανταγωνιστικούς δρόμους μέσα στις δασικές εκτάσεις και την ίδια στιγμή να επιδοτούνται απ’ το κράτος όλα αυτά τα περιττά έργα όταν δρόμοι που πηγαίνουν σε κατοικημένες περιοχές είναι σε άθλια κατάσταση.
– Αγνοείται κάθε γνωμοδότηση των αρμοδίων Δασαρχείων που επισημαίνουν συχνά κινδύνους κατολισθήσεων απ’ την υπερβολική διάνοιξη δρόμων μεγάλου πλάτους και σε απόκρημνες πλαγιές.
– Αποφεύγεται κάθε συζήτηση για τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία απ’ τη μεγάλη αύξηση των υποδομών εναέριας μεταφοράς ρεύματος.
– Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας είναι διάσημα πλέον τα “κουφάρια” των ανεμογεννητριών που τα εγκαταλείπουν οι εταιρείες, όταν κρίνουν ασύμφορη την αντικατάστασή τους. Μπορούν να μας πουν συγκεκριμένες δεσμεύσεις των ομίλων για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και ποιος θα τις πληρώσει;
– Δεν ανοίγεται καν η συζήτηση για την σημαντική πιθανότητα να διαταραχτεί απ’ τα μπαζώματα και τις εκσκαφές η υδρολογική ισορροπία των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων.
Άρα είμαστε εναντίον κάθε προσπάθειας αξιοποίησης των ΑΠΕ;
Προφανώς και δεν είμαστε κατά των ΑΠΕ και της δυνατότητας ανάπτυξης νέων τρόπων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και διάθεσής της στον λαό σε φθηνές τιμές. Ούτε είμαστε κατά της ενίσχυσης της πραγματικής ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας μας και του λαού της και της πραγματικής εγχώριας και τοπικής ανάπτυξης. Όμως υπό τις παρούσες συνθήκες η αξιοποίηση των ΑΠΕ εξυπηρετεί κάτι τέτοιο;
Η μέχρι τώρα εμπειρία και μέσα στα πλαίσια του κοινωνικοοικονομικού συστήματος του καπιταλισμού και των κατευθύνσεων της ΕΕ δείχνει περίτρανα ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενεργειακός σχεδιασμός που να διασφαλίζει ταυτόχρονα και φθηνό ρεύμα για τη λαϊκή οικογένεια και προστασία της υγείας των κατοίκων, του περιβάλλοντος, των δασικών εκτάσεων, του υδροφόρου ορίζοντα και του υπεδάφους και σταθερές θέσεις εργασίας για καλύτερη ζωή με δικαιώματα για τους εργαζόμενους και μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας και να δίνει ώθηση στην ανάπτυξη των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας κάθε περιοχής.
Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει ο λαό να αποφασίσει να ακολουθήσει έναν σ’ ένα ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης όπου όλες οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, τα μέσα παραγωγής, διανομής και μεταφοράς ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική, κρατική ιδιοκτησία, δηλαδή θα υπάρχει ενιαίος αποκλειστικά κρατικός φορέας ενέργειας, ως μηχανισμός της εργατικής λαϊκής εξουσίας.
Join the Conversation