Φυσικά τα παρακάτω δεν ίσχυαν για τις κοπέλες της πόλης μας, καθώς αυτές είχαν περισσότερη οικονομική άνεση.
Η γυναίκα έπρεπε να είναι κομψή, να ξέρει όλες τις δουλειές όλε γιατί η γυναίκα έπρεπε να γνωρίζει και τις αντρικές δουλειές αφού οι άνδρες έλειπαν πολλές φορές σε διάφορα μέρη για το ψωμί της φαμίλιας.
Η γυναίκα πρέπει να εξοικονομεί χρήματα. Να βοηθάει στον προϋπολογισμό του σπιτιού της.
Εκείνα τα χρόνια σημαντικό για την προίκα ήταν η ραπτομηχανή. Αν ήξερε και λίγο κοπτική ραπτική όλο και θα τσόνταρε στην οικογένεια.
Πολλές γυναίκες που δεν είχαν ραπτομηχανές μα δεν είχαν και τις λίγες δραχμές που χρειάζονταν η μοδίστρα, έραβαν μόνες τους τα ρούχα τους απλά σουρωτά και για να είναι γερά τα έραβαν με πισοβελονιά και κλωστή καρούλι χοντρό.
Το ίδιο έκαναν και για τα παιδικά παντελόνια, αν και σε πολλά χωριά τα αγόρια φόραγαν φουστάνια μέχρι τα τέσσερα πέντε χρόνια τους.
Μέχρι τα τρία τέσσερα τα βύζαιναν κιόλας γιατί που φαΐ’ να τα ταΐσουν. Ύστερα κατά το θηλασμό δεν έμεναν γκαστρωμένες.
Η γυναίκα κουβάλαγε τη βαρέλα στην πλάτη και πήγαινε πίσω από τον άντρα της που ήταν καβάλα στο άλογο.
Μετά τον πόλεμο και από το φόβο της νάρκης ή παλιού εκρηκτικού έβαζαν τη γυναίκα να είναι μπροστά και να τραβάει το άλογο.
Την περιγραφή μου έκανε κορίτσι της περιοχής που την πήρε η μάνα μου στο σπίτι να τη βάλει στην οικοκυρική να μάθει τέχνη να ξεστραβωθεί.
΄΄Εγώ μεγάλωσα με ένα φουστάνι και μια μάλλινη φούστα πλεχτή γιατί το υφαντό η μάνα μου δεν μπορούσε να το ράψει.΄΄΄΄
Μεγάλωσα και όσο μεγάλωνα εγώ τόσο μεγάλωνε και το φουστάνι. Και όταν της έδιναν κανένα κομμάτι όμορφο ύφασμα, εγώ καμάρωνα το μπάλωνα.
Κάποτε τα αδέλφια μου για να της ποτίσουν με τον κουβά το αμπέλι της ζήτησαν φιλτισένιο κουμπί για το χιλιομπαλωμένο πουκάμισό τους. Κατάλαβες ένα κουμπί φιλτισένιο.
Και επειδή πήγα να της πω πως τα παιδιά τα βλέπουν έτσι ,πως δεν ήταν έτσι τα πράγματα.
Έχεις δίκιο τα παιδιά τα βλέπουν καλύτερα από ότι ήταν και τούτο γιατί μέσα στο παιχνίδι με τη στάχτη και τα κάρβουνα μέσα στο ψάξιμο μη χάσουμε το μπόρμπολο που ρίξαμε στη φωτιά και βλέποντας πως όλοι σχεδόν είμασταν ίδια δεν το καταλαβαίναμε αν και η διαφορά υπήρχε και στο χωριό. Αυτοί είχαν από τα όλα τους και μαντήλι με τετραμίδες, και κεντήματα στα ρούχα και χωρίς μπαλώματα. Αυτοί οι άλλοι είχαν και ξεχώριζαν πολύ.. πάρα ΄πολύ…
Μεγαλώσαμε, ΄΄δεν κλαίγομαι για ότι πέρασα, μα σαν τα σκέπτομαι έχω έναν κόμπο στο λαιμό.΄΄
Μωρή πλέχαμαν χωριστά τα πατούνια και χωριστά το πάνω γιατί άμα σκίζονταν έκανα μόνο πατούνια. Παπούτσια φόρεσα δέκα τρία χρονών που αρρώστησα και θα με πήγαινε η μάνα μου στο γιατρό.
Πήρε και ένα φουστάνι δανεικό για να με πάει και όταν της είπε ο γιατρός πρέπει να τρώει καλά είναι κοντά στην αδενοπάθεια η μάνα μου έβαλε το σκουσμό.
– Χτικιό γιατρέ μου;
– Όχι. Μα αν δεν φάει καλά, θα πάθει χτικιό.
Γυρίσαμαν εδώ και δεν είπαμαν σε κανέναν τίποτε, σκιάζονταν ο κόσμος τότε.
Και πήρε η μάνα μου μια αίγα να μου κάνει βούτυρο και να μου το δίνει με ένα αυγό, ψωμί όμως λίγο και που. Της είπε η βάβω μου να μου βράζει ένα καφόμπρικο καλαμοκίσιο κουρκούτι είναι το ίδιο μη μας πάρει χαμπέρι ο κόσμος. Και δεν με έστελναν σε βαριές δουλειές κοίταγα τη γίδα και η μάνα μου πήρε και προβατίνα από μικρό με δουλειά και είχαμαν βούτυρο και γάλα.
Και μεγάλωσα και άσπρισα που ήμουνα κατσιασμένη και καμπούρα από τα ξύλα που κουβάλαγα φορτωμένη για το φούρνο, και από το κλαρί για τη γίδα…
Αυτά μόνο για μια ζωή γεμάτη βάσανα. Αλήθεια είναι σε ότι θυμάμαι δεν προσθέτω τίποτε είναι απλά χωρίς προσθέσεις και καλομορφισμούς.
Σήμερα είναι μια υπέροχη κυρία με σπουδαγμένα τα παιδιά της και με πόνο γιατί όττι σου έλειψε μικρή ή μικρός δεν αναπληρώνεται ποτέ… Είναι τα απωθημένα της ζωής μου έτσι λένε τα παιδιά μου… Υπήρχαν και χειρότερα Αλεξάνδρα μου υπήρχαν και χειρότερα..
Φωτογραφία αρχείου. Διαβάστε όλες τις ιστορίες της βάβως, από εδώ.
*H Αλεξάνδρα Παυλίδου Θωμά, είναι συγγραφέας, ποιήτρια, βραβευμένο μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και μέλος της Διεθνoύς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Join the Conversation