Πέρασαν τριάντα έξι χρόνια από την ίδρυση του ΕΣΥ και είκοσι από το σχετικά σύντομο πέρασμά μου από το υπουργείο Υγείας. Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον χώρο της υγείας από ψύχραιμη απόσταση, καταλήγω στα εξής:
Εγιναν πολλές βελτιώσεις στο σύστημα, κυρίως στις κτιριακές υποδομές και στην προμήθεια σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Μπορεί να διακρίνει κανείς και άλλες σημαντικές βελτιώσεις και σοβαρές προσπάθειες από όλες τις κυβερνήσεις. Παρ’ όλα αυτά, το ΕΣΥ δεν προχώρησε και δεν προσαρμόστηκε.
Το κυριότερο πρόβλημα του τομέα υγείας στη χώρα μας είναι το παρωχημένο οργανωτικό. Αυτό προέκυψε από την έλλειψη σαφούς φιλοσοφίας και ενός πνεύματος που να καθοδηγεί τον αέναο εκσυγχρονισμό του συστήματος. Ενα πνεύμα που θα διέλυε τις καθηλωτικές μεταπολιτευτικές εμμονές και τα φωλιασμένα στερεότυπα που γεννήθηκαν σε άλλες πολιτικές και κοινωνικές ατμόσφαιρες.
Η ανασυγκρότηση του ΕΣΥ πρέπει να αρχίσει και να ολοκληρωθεί το συντομότερο. Οι δημογραφικές εξελίξεις τα αμέσως επόμενα χρόνια θα ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στα συστήματα υγείας από ό,τι στα συστήματα συντάξεων. Τότε θα χρειαστεί σημαντική αύξηση των κρατικών δαπανών για την υγεία. Ας μην αυτοπαρηγορούμαστε λόγω κορωνοϊού. Η όποια αύξηση κρατικών δαπανών για την υγεία, με το σημερινό σύστημα, δεν πρόκειται να οδηγήσει σε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα βελτίωσης των παρεχομένων υπηρεσιών. Ενώ, αντίθετα, μια εκ βάθρων ανασυγκρότηση του συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικές βελτιώσεις απόδοσης, με σχεδόν τα ίδια επίπεδα χρηματοδότησης.
10 απαραίτητες τομές
Εντελώς ενδεικτικά θα έπρεπε:
• Να υιοθετηθεί αρχή ότι τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου είναι σε ένα βαθμό κατάλληλα για την άσκηση εποπτείας ή αναδιανεμητικών λειτουργιών αλλά όχι παραγωγικών διαδικασιών.
• Να ενισχυθεί ο εποπτικός και επιτελικός ρόλος του υπουργείου Υγείας με στόχο τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, τη θέσπιση αυστηρών μηχανισμών εποπτείας και πιστοποιήσεων των προσφερομένων υπηρεσιών από κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς. Αυτό απαιτεί ένα σύγχρονο, ολιγομελές υπουργείο για την παραγωγή μόνο πολιτικών υγείας (policies) με περίπου 200 εξειδικευμένους υπαλλήλους και μόνο περίπου 20 κλασικούς διοικητικούς υπαλλήλους, όπως συμβαίνει σήμερα παντού.
• Για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κρατικών νοσοκομείων να μετατραπούν σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με εγκατάσταση σύγχρονων λογιστηρίων, συστημάτων διοικητικής πληροφόρησης και εταιρικής διακυβέρνησης. Να επανέλθουν, αντί των σημερινών Δ.Σ., συμβούλια διοίκησης με μέλη μέσα από τα στελέχη των νοσοκομειακών ιδρυμάτων και επιλογές πραγματικών μάνατζερ και όχι εμβαπτισμένων.
• Να δημιουργηθούν ισχυρές περιφερειακές διοικήσεις υγείας.
• Να καθιερωθεί νέο σύστημα αξιοπρεπών αμοιβών με κριτήρια απόδοσης.
• Να καταργηθούν τα κρατικά τιμολόγια για τα νοσήλια και να γίνει πλήρης εφαρμογή πληρωμών με βάση τα DRGs.
• Οι προσωπικοί γιατροί να λειτουργούν ως gate keepers και η πρόσβαση των ασθενών στις υπηρεσίες υγείας να γίνεται μέσω ηλεκτρονικού συστήματος ιατρικών επισκέψεων.
• Να αυξηθούν οι μονάδες αυξημένης φροντίδας με αντίστοιχο περιορισμό πλεοναζουσών κλινών διαφόρων κλινικών.
• Να καταργηθεί το πολυδιευθυντικό σύστημα και να επανέλθουν οι βαθμίδες υποδιευθυντών και επιμελητών.
• Να δημιουργηθούν Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα Υγείας ανάμεσα στον ΕΟΠΥΥ, στον ιδιωτικό τομέα υγείας και στην ασφαλιστική αγορά, με προσαρμογή του αντίστοιχου γαλλικού μοντέλου. Το πρόβλημα δεν είναι εύκολο, αλλά τώρα πια πρέπει να επιλυθεί. Με βάση τις σημερινές ανάγκες και όχι με τις αναμνήσεις, τις φοβίες και τις εμμονές της γενιάς μας, που ακόμη μας κατατρύχουν. Απαιτούνται όμως μεγάλες πειθαρχίες στον σχεδιασμό και στα προγράμματα και υποπρογράμματα εφαρμογής της μεταρρύθμισης. Με μέθοδο και ικανότητα μετασχηματισμού των αντιθέσεων και των αντιφάσεων που υπάρχουν στο σημερινό σύστημα. Χωρίς ανώφελους επικοινωνισμούς γι’ αυτούς που θα την επιχειρήσουν, γιατί όταν προσπαθείς να κερδίσεις τις εντυπώσεις, χάνεις τις υποθέσεις.
Join the Conversation