Το τελευταίο διάστημα ενόψει του συνεδρίου μας είναι λογικό να ανοίξει μια ευρεία συζήτηση με θέμα «τι κόμμα θέλουμε».
Το κρίσιμο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι πώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει νόημα για τον κόσμο και αν μπορεί να δώσει απαντήσεις στα προβλήματα του 21ου αιώνα.
Τα κόμματα πρέπει να ανταποκρίνονται στις συνθήκες που κάθε φορά ορίζει ο διεθνής καταμερισμός εργασίας.
Μια σύγχρονη Αριστερά πρέπει να απαντήσει πώς σε μια διεθνοποιημένη παραγωγή και διάθεση των προϊόντων, αυτή επηρεάζει τις εθνικές οικονομίες και τους εργαζομένους της. Σε μια παγκόσμια οικονομία, πώς απαντάς με εθνικούς όρους.
Απαιτούνται άμεσα επεξεργασίες με αριστερή προοπτική για την πορεία της ανθρωπότητας στις νέες συνθήκες της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, της κλιματικής αλλαγής και της παγκόσμιας διακυβέρνησης. Απαιτείται μεγάλη ιδεολογική και θεωρητική επεξεργασία, που να απαντά στα σημερινά προβλήματα και να δίνει προοπτική στον κόσμο της εργασίας.
Χρειαζόμαστε ένα νέο πρόγραμμα μακράς πνοής, ελκυστικό, να δίνει προοπτική και μια καθαρή εικόνα για το πώς θέλουμε να γίνει η χώρα σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Ένα πρόγραμμα που θα δίνει στους πολίτες την αίσθηση πως με την ψήφο τους συμμετέχουν σε μια μεγάλη αλλαγή στη χώρα. Και έναν ΣΥΡΙΖΑ που θα μπορέσει οργανωτικά, πολιτικά και ιδεολογικά να εκφράσει αυτές τις συνθήκες.
Σημερινή κατάσταση
Ο κλασικός τρόπος λειτουργίας του κόμματος δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες και δεν ικανοποιεί τα μέλη ούτε ανταποκρίνεται στους γρήγορους ρυθμούς της ζωής των ανθρώπων και πολύ περισσότερο των νέων. Θα πρέπει να έχει νόημα η ιδιότητα του μέλους του κόμματος.
Μια σε βάθος συζήτηση με τα μέλη και τους φίλους του ΣΥΡΙΖΑ για τα λάθη, τις παραλείψεις, τα προβλήματα κατά την διακυβέρνηση τελικά αποφεύχθηκε. Δεν ξέρω ποιοι φοβήθηκαν. Ποτέ δεν θα μάθουμε ποιοι ήταν αυτοί που προκάλεσαν με τη συμπεριφορά τους, όπως είπε και ο πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας, με αποτέλεσμα να αιωρείται η κατηγορία σε όλους. Και σε αυτούς που άσκησαν εξουσία και σε αυτούς που έκαναν την καρδιά τους πέτρα και δεν μιλούσαν, κακώς, θεωρώντας ότι θα κάνουν ζημιά σε μια δύσκολη στιγμή για τη χώρα.
Δεν ισχυρίζομαι ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ οφείλεται μόνο στο παλιό 4%. Αυτό όμως άντεξε τόσα χρόνια και ανταποκρίθηκε στο ιστορικό του καθήκον, ήταν ο κύριος και σταθερός πυρήνας που έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στη διακυβέρνηση και έβαλε πλάτη στην κυβερνητική μας πολιτική. Έχουν μάθει χρόνια να προσφέρουν αφιλοκερδώς, να είναι στην πρώτη γραμμή του αγώνα εθελοντικά, θυσιάζοντας καριέρες, χάνοντας δουλειές, αφιερώνοντας χρόνο και πόρους για το κοινό καλό.
Τείνει να επικρατήσει μια άποψη ότι αυτοί στέκονται εμπόδιο στη διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ που αποτελεί ευθεία προσβολή για τον ίδιο και τους ανθρώπους που πρωτοπόρησαν στην ιστορία της Αριστεράς και την έφεραν στη διακυβέρνηση.
Η ενεργός συμμετοχή στην πρώτη γραμμή του αγώνα μόνο υποχρεώσεις είχε και κανένα προνόμιο. Καμιά μικρή ή μεγαλύτερη εξουσία δεν συνεπαγόταν αυτό. Με την ανάληψη της διακυβέρνησης, ενδεχομένως αυτό να είχε νόημα, αλλά δεν νομίζω σε επίπεδο Νομαρχιακών Επιτροπών να απέκτησε κανένας ιδιαίτερες εξουσίες και προνόμια. Αν υπήρξαν, ας αναζητηθούν σε κυβερνητικά στελέχη και αυτούς που άσκησαν εξουσία.
Οι Νομαρχιακές, όχι μόνο δεν εισακούονταν αλλά ήταν σχεδόν αδύνατη η επαφή με κυβερνητικά στελέχη. Όσες αποφάσεις και να πήραμε, όπου και να τις στείλαμε, δεν λάβαμε καμία απάντηση και ήταν αδύνατον να έχουμε από τους αρμόδιους άμεση ενημέρωση για θέματα που αφορούσαν την περιοχή μας, έστω και για να μπορέσουμε να τα υπερασπιστούμε.
Είναι γνωστό από τα απογραφικά ότι τα περισσότερα μέλη μας δεν συμμετέχουν σε μαζικούς χώρους και δεν είναι συνδικαλισμένοι. Η αδράνεια και η μη συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις εκφυλίζουν το κόμμα σε χώρο συζητήσεων και ζυμώσεων και όχι σε ενεργό μηχανισμό με κοινωνική παρέμβαση των μελών του.
Χωρίς καθήκοντα, με καταστατικό στα χαρτιά, χωρίς κανονισμό λειτουργίας, μόνο με δικαιώματα αλλά όχι υποχρεώσεις, με κώδικα δεοντολογίας που δεν τηρείται, χωρίς πολιτική ανάδειξης στελεχών και μετρήσιμους στόχους, με θητείες που δεν εφαρμόζονται, χωρίς ανταπόκριση στην ελάχιστη συνδρομή, με μέλη που εμφανίζονται μόνον όταν είναι να αναδειχθούν κομματικά όργανα, δεν μπορεί να υπάρξει συγκροτημένο κόμμα. Πρέπει να διαπαιδαγωγείς τα μέλη όχι μόνο στα λόγια αλλά και στην πράξη.
Την τελευταία κυβερνητική περίοδο, αθέμιτες πρακτικές και μέθοδοι πολλές από τις οποίες φάνηκαν στην προεκλογική περίοδο, ειδικά στην περιφέρεια και στις μικρές κοινωνίες, δηλητηρίασαν τις οργανώσεις και δημιούργησαν σοβαρά ρήγματα και σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ των μελών. Δεν αντισταθήκαμε σθεναρά όλοι στην καταπολέμηση του πελατειακού συστήματος.
Ας μην αναφερθώ καλύτερα στη στελέχωση των κυβερνητικών θέσεων και στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων. Όποιος είχε «μπάρμπα στην Κορώνη». Κανένας δεν ανέλαβε ποτέ την ευθύνη των λανθασμένων επιλογών.
Διεύρυνση
Η οργανωτική διεύρυνση ήταν και παραμένει πρώτη προτεραιότητα των οργανώσεων. Οι δυσκολίες ήταν και παραμένουν μεγάλες, στον βαθμό που στον ΣΥΡΙΖΑ δεν οργανώνεται κανείς για να κάνει πολιτική καριέρα ή να τακτοποιηθεί επαγγελματικά, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια. Αν και από όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση, δεν αποκλείεται κάποιοι να μας προσέγγισαν αποσκοπώντας ακριβώς σε αυτό.
Η μετεξέλιξη ή η αναβάθμιση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επιχειρηθεί γιατί έχει μεταβληθεί η κοινωνία.
Δεν χρειάζεται προνομιακή μεταχείριση προοδευτικών προσωπικοτήτων του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Όλοι έχουν τη δυνατότητα σαν ισότιμα μέλη, στις Ο.Μ. να συμβάλουν στην ενδυνάμωση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η διεύρυνση δεν μπορεί να είναι απροσδιόριστη. Διεύρυνση με κυρίαρχες απόψεις όχι μετανάστες στην περιοχή μου, επιδόματα μόνο σε Έλληνες, με στροφή στον ατομικισμό, τον ρατσισμό, την ξενοφοβία δεν μας ενδιαφέρει. Μέλη που να ψηφίζουν ΠΑΣΚΕ στον συνδικαλισμό, Ν.Δ. στον δήμο και την περιφέρεια, Βαρουφάκη στην Ευρωβουλή και Τσίπρα στις βουλευτικές να μας λείπουν. Μπορεί να παραμείνουν απλοί ψηφοφόροι ή φίλοι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επαναδιατυπώσει έναν σύγχρονο προγραμματικό λόγο, με ιδεολογικό προσανατολισμό χωρίς αμφιταλαντεύσεις, απαντώντας στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας, και να μην παρασυρθεί από αντιφατικές και συντηρητικές απόψεις που ενδεχομένως να έχουν επικρατήσει σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας και να είναι πλειοψηφικά προς το παρόν.
Το ιδεολογικό στίγμα, οι θέσεις στα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και η δράση μας μέσα στους χώρους και τις συλλογικότητες, θα καθορίσουν την πορεία μας το επόμενο διάστημα. Ψεύτικα διλήμματα του τύπου, “με τη διεύρυνση ή με την καθαρότητα”, “με το 4% ή με το 32%” δεν έχουν καμία αξία.
Θα έρθουν στον ΣΥΡΙΖΑ οι πολίτες που αισθάνονται την ανάγκη να παλέψουν μαζί μας για μια καλύτερη ζωή. Να προβλεφθεί η ισότιμη συμμετοχή όλων, ανεξάρτητα από το επίπεδο των ψηφιακών δυνατοτήτων τους. Πρέπει να συνδυάσουμε την παραδοσιακή δομή με την ψηφιακή δημοκρατία, ώστε να εξασφαλίσουμε την ενεργό συμμετοχή όλων ανεξαιρέτως.
Καλούμε όλους τους δημοκρατικούς πολίτες, με τις δικές τους ανησυχίες, τις δικές τους ιδέες και προβληματισμούς να έρθουν στον ΣΥΡΙΖΑ, για να δημιουργήσουμε τη μεγάλη δημοκρατική και προοδευτική παράταξη που θα απαντά πειστικά στα προβλήματα τις σύγχρονης εποχής και θα δίνει προοπτική για το μέλλον.
* Ο Παύλος Παπαρούνας είναι συντονιστής Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ Θεσπρωτίας
Join the Conversation