Το ποδαρικό του Αηβασιλιού. Την παραμονή του Αγίου Βασιλείου, όποιος έχει σφαχτά, (γιδοπρόβατα) είτε μικρό, είτε μεγάλο κοπάδι, φτειάνει μια κοφτόπιτα.
Κοφτόπιτα βέβαια γίνεται και για τα χωράφια. Η σημασία του κοφτού είναι ότι το σιτάρι συμβολίζει την ευτυχία, την προκοπή, και τον πολλαπλασιασμό. Επίσης φτειάχνει και ειδικές βασιλοκουλούρες, που δεν έχει σημασία η ποιότης των υλικών, είτε η ποσότης, αλλά η ιχνογράφησις.
Επί της κουλούρας, η γυναίκα που τις φτιάχνει,είτε με κονταρίτσα, (κονταρίτσα είναι η βελόνη του πλεξίματος) είτε με ξύλο,σχεδιάζει το μαντρί, γίδια, πρόβατα, ακόμη και την αλαταριά.
Επι πλέον ζωγραφίζουν βελάνια, είτε το ευκολώτερον πατούν βαλάνι επί της ζύμης και σχηματίζονται έτσι τα αρνητικά αποτυπώματα. Αλαταριά είναι η θέσις όπου αλατίζεται το καπάδι.
Επίπεδο μέρος και έχει στη μέση επίπεδες πλάκες πεντέξη ή και περισσότερες,πάνω στις οποίες απλώνονται χονδρά σπειριά αλάτι για να τρώνε τα ζώα, τα οποία, ιδίως τα γίδια κάνουν σαν τρελλά όταν τα αφήνεις να τρέξουν στην αλαταριά.
Και επανερχόμεθα στην κοφτόπιτα και τα κουλούρια. Αυτά τα παίρνει ένα θηλυκό του σπιτιού, συνήθως η γυναίκα ή η κοπέλα του σπιτιού, όταν είναι καθαρή, δηλαδή δεν έχει περίοδο. Άμα δεν είναι καθαρή οποιαδήποτε καθαρή γυναίκα συγγενής του νοικοκύρη, είτε η γυναίκα του τζομπάνου,άμα ο τζομπάνος είναι μισθωτός, και έχει σιμά τη γυναίκα του.
Αυτή ξεκινάει νύχτα, πριν ακόμα ο τζομπάνος ανοίξει την πόρτα του μαντριού, την ανοίγει μόνη της,έχοντας στην αγκαλιά τούφες από πουρνάρια που τις έκοψε μόνη της με τα χέρια της στο δρόμο που έρχονταν.
Προχωρεί κατ΄ευθείαν στην γωνιά της καλύβας, προς τη φωτιά (και την πρωτοχρονιά είναι oποσδήποτε αναμμένη, η φωτιά) ακουμπάει τις τούφες και φυσάει να ανάψουν οι τούφες και να κάνουν πριτς πρατς.
Μετά εύχεται χρόνια πολλά του τζομπάνου και λέει. “Όσα πρατς προυτς τόσα αρνιά και κατσίκια”.
Έπειτα βγαίνει στο μαντρί,και περνάει στο κέρατο του κριαριού ή του τράγου που είναι το πρώτο γκεσέμι και έχει το καλύτεροο κουδούνι,την βασιλοκουλούρα. Το ζώο κουνάει το κεφάλι και η κουλούρα πέφτει.
Το ξαναβάζουν δεύτερη και τρίτη φορά, για να το γκρεμίσει το γκεσέμι τρεις φορές. Κάθε φορά που πέφτει η βασιλοκουλούρα κυτάζουν αν θα πέσει ορθά ή ανάποδα.
Όρθά είναι με τα σχέδια από πάνω, ανάποδα με τα σχέδια από κάτω. Όταν πέσει δυο φορές ορθά, τότε το κοπάδι θα προκόψει.
Αν πέσει τρεις φορές ορθά τότε η προκοπή θα είναι τεράστια, θα παραπροκόψει. Αντιθέτως αν πέσει δυο φορές ανάποδα η χρονιά θα πάει κακή και αν πέσει τρεις φορές ανάποδα τότε η χρονιά θα είναι καταστροφική.
*Ακριβή μεταφορά απο την έντυπη έκδοση για την paramythia-online.gr, απο την Αλεξάνδρα Θωμά Παυλίδου
Join the Conversation