Περί Εναλλακτικού Tουρισμού. Του Παύλου Παπαρούνα

Ο τουρισμός εξελίσσεται στην ισχυρότερη ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Ο τουρισμός δεν περιορίζεται στην παραλία, στο κολύμπι, στον ήλιο· είναι εξίσου ένας περίπατος, μια φυσιολατρική εξόρμηση, μια γαστρονομική απόλαυση, μια αθλητική δραστηριότητα, η περιήγηση σε ένα τοπίο και η επίσκεψη σε ένα ξεχωριστό πολιτιστικό μνημείο. Αν και σπάνια τα συναντάς όλα μαζί, στην Ήπειρο για παράδειγμα έχουμε το προνόμιο όλα αυτά να συνυπάρχουν.

Οι δραστηριότητες υπαίθρου, όπως η πεζοπορία, είναι ανεπτυγμένες σε όλη την Ευρώπη. Όπου υπάρχουν πιστοποιημένα μονοπάτια τα επισκέπτονται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου περιπατητές από όλο τον κόσμο. Η Θεσπρωτία μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία. Θα πρέπει να υπάρξει μια αποτύπωση και καταγραφή των μονοπατιών (παλιά Σαγιάδα, μονοπάτι Λάγκαρη, όρη Φιλιατών και Σουλίου, φαράγγι του Αχέροντα κ.λπ.). Έτσι θα δοθεί υπεραξία και εισόδημα στους παραγωγούς προϊόντων στην ευρύτερη περιοχή.

Μεγάλο τμήμα της θεσπρωτικής γης αποτελεί περιοχή με ειδικό οικολογικό ενδιαφέρον. Το φαράγγι του Καλαμά μέχρι το Δέλτα, στις εκβολές του, αποτελεί προστατευόμενη περιοχή με δυσπρόσιτα σπήλαια στις πλαγιές και σημαντική ζώνη παραποτάμιας βλάστησης. Η πλούσια χλωρίδα και πανίδα του ποταμού Αχέροντα και το έλος του Καλοδικίου αποτελούν αντίστοιχες περιπτώσεις διότι εκτός των άλλων αποτελούν σημαντικό υγρότοπο και μεταναστευτικό πέρασμα για τα πουλιά.

Επιπλέον η ηπειρώτικη κουζίνα, οι ξεχωριστές γαστρονομικές και οινικές προτάσεις, τα μοναδικά τοπικά προϊόντα της περιοχής μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της επισκεψιμότητας στην περιοχή. Επίσης οι αθλητικές δραστηριότητες μπορούν να γίνουν πόλος έλξης: ιππασία, rafting χαμηλού βαθμού δυσκολίας κ.λπ. Υπάρχει επίσης περιθώριο διοργάνωσης αθλητικών εκδηλώσεων ευρύτερου ενδιαφέροντος (αγώνες δρόμου, κολύμβησης, ποδηλάτου, αλεξίπτωτο πλαγιάς).

Επιπροσθέτως πρέπει να υπάρξει ενδιαφέρον για την ανάδειξη μνημείων, με κορυφαία δράση το πρόγραμμα της πολιτιστικής διαδρομής των πέντε αρχαίων θεάτρων (Νικόπολη, Αμβρακία, Δωδώνη, Γιτάνων, Νεκρομαντείο), για την πολιτιστική αξία του μυθικού Αχέροντα, την ιστορική αξία της περιοχής (Σούλι). Η συνολική εικόνα διαμορφώνεται και από την παρουσία αξιόλογων ιστορικών μνημείων (Φανωτή, Κάστρο Παλαιοσδίνας, Ραβενής, Γέφυρα Παλαιοσδίνας, Μύλος Αναβρυστικού, Δημόκαστρο Πέρδικας, Κούγκι, Ελέα, Πύργος Ραγίου κ.λπ.).

Οι ιαματικές πηγές επίσης συντελούν στην αύξηση της επισκεψιμότητας για όσους επιθυμούν να επωφεληθούν από τις ευεργετικές ιδιότητές τους ή από τη χρήση φυσικών πηγών (πηλοθεραπεία στη Σαγιάδα).

Ο τόπος μας πρέπει να εκμεταλλευτεί και τον θρησκευτικό πλούτο του. Βυζαντινές εκκλησίες και μνημεία, τόποι λατρείας και περισυλλογής, ασκηταρειά και ναοί που αποτέλεσαν σημεία τομής για την απελευθέρωση της Ηπείρου βρίσκονται διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή. Π.χ. οι μονές Γηρομερίου, Παγανιών, Παναγίας Παραμυθίας, Παναγίας στη Μίχλα, Μεταμορφώσεως της Πλακωτής, το ασκηταρειό του Αγίου Αρσενίου στη Βέλιανη και στο Μορφάτι, ο Άγιος Αθανάσιος στην Πέρδικα, οι Πέντε Εκκλησιές κ.λπ.

Η Εγνατία και η Ιόνια Οδός σε συνδυασμό με τα αεροδρόμια του Ακτίου και των Ιωαννίνων θα ενισχύσουν σημαντικά τον τουρισμό στη Θεσπρωτία. Θα απαιτηθούν άμεσα νέες υποδομές, όπως μαρίνες, τουριστικά καταφύγια, καταδυτικό πάρκο, προώθηση της κρουαζιέρας. Θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα στην αναβάθμιση της ποιότητας και τον εκσυγχρονισμό των προσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών στοχεύοντας σε μια ενιαία στρατηγική προκειμένου να επιτευχθεί η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, η αποτελεσματικότερη διαχείριση των τουριστικών πόρων και η διάχυση της τουριστικής ροής με την ολοκληρωμένη προβολή – προώθηση της Θεσπρωτίας ως ενιαίου τουριστικού προορισμού.

Εν κατακλείδι οι επαγγελματίες πρέπει να κατανοήσουν ότι η τουριστική ανάπτυξη δεν είναι ατομικό, αλλά συλλογικό «άθλημα». Υπάρχουν πολλά παραδείγματα στη ζωή, τα οποία αργά κτίζεις αλλά γρήγορα γκρεμίζονται. Η αειφόρος και η ήπια τουριστική ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, ο σεβασμός στο οικοσύστημα ας γίνουν παράδειγμα προς μίμηση.

Για την εφημερίδα ΑΥΓΗ