Επιτακτική η συντήρηση το ιστορικό κάστρο της Κιάφας στο Σούλι, για να μην καταρρεύσει

Γράφει ο πατήρ Ηλίας Μάκος

Χρειάζεται συντήρηση το ιστορικό κάστρο της Κιάφας στο Σούλι, για να μην καταρρεύσει!

Χορτάρια και δένδρα στα τοιχώματα του, αλλά και στο εσωτερικό του μέρος, τμήματά του, που γκρεμίζονται από τη φθορά του χρόνου, είναι μερικές από τις εικόνες εγκατάλειψης.

Παρότι δημιουργήθηκε από τον Αλή πασά, είναι συνδεδεμένο με την ιστορία του Σουλίου και αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του. Οι σκληροτράχηλοι πολεμιστές του Σουλίου, με την «σπαρτιάτικη» εκπαίδευση, δεν γνώριζαν από κάστρα, αλλά έπιαναν ένα φυσικό συνήθως «ταμπούρι», από τα πάμπολλα που τους πρόσφεραν τα βουνά τους, κι από εκεί επιδίδονταν σε κλεφτοπόλεμο ακόμη και τη νύχτα.

Θρυλείται ότι από την κορυφή του λόφου της Κιάφας ξεκίνησε και η επίθεση των 400 γυναικών του Σουλίου με επικεφαλής τη Μόσκω Τζαβέλα, στην εκστρατεία του καλοκαιριού του 1792, οι οποίες έδωσαν το σύνθημα της υποχώρησης στον στρατό του Αλή, αναγκάζοντας και τον ίδιο να καταφύγει στα Γιάννενα για να σωθεί.

Το Κάστρο της Κιάφας Σουλίου χτίστηκε από τον Αλή πασά μετά το τέλος του δεύτερου πολέμου με τους Σουλιώτες (1802 – 1803), που κατέληξε στην καταστροφή τους . Μετά τον πόλεμο του 1800την ανατίναξη του Κουγκίου το 1803 και την έξοδο των Σουλιωτών προς την Πάργα, το Ζάλογγο και την μονή Σέλτσου, ο Αλή πασάς έχτισε το ισχυρό κάστρο με ανάκτορο – φρούριο. Οι κάτοικοι στο Τετραχώρι του Σουλίου, όταν ήταν σε κίνδυνο, κατέφευγαν σαν τελευταίο καταφύγιο στο ύψωμα της Τρύπας, όπου υπήρχε πρώτα ένας πύργος (Κούλια) στη θέση Κιάφα και είχε και νερό (πόλεμος του 1792). Στον πόλεμο του 1800 με τον Αλή πασά, οι Σουλιώτες οχύρωσαν και το Κούγκι με δύο πυροβόλα.

Το 1803 το Κούγκι ανατινάχθηκε από τον καλόγερο Σαμουήλ και οι Σουλιώτες είχαν την περιπετειώδη έξοδο τους προς την Πάργα, το Ζάλογγο και τη μονή Σέλτσου. Τότε ο Αλή πασάς πάνω στην Κιάφα έφτιαξε το κάστρο για να μην ξαναπατήσουν οι ατρόμητοι Σουλιώτες στην περιοχή του Σουλίου. Το κάστρο χτίστηκε στο ύψωμα Μπίρα ή Τρύπα. Είχε πρόσβαση μόνο από τα ανατολικά, διέθετε πολυγωνικούς προμαχώνες, δύο πύλες εισόδου, θυρίδες ελαφρών όπλων, το σεράι του Αλή, αθέατους διάδρομους επικοινωνίας, αποθήκες, δύο στέρνες νερού, ενδιάμεσους προμαχώνες. Μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους το 1912, εγκαταλείφθηκε οριστικά.

.