Ο φίλος μου Νικόλαος Μώκος, έβαλε είκονες από το πάνω χωριό μας τη Σέλλιανη που κάποιοι ανόητοι την ονόμασαν Αγία Μαύρα. Σέλλενη ή Σέλλιανη είναι το χωριό μας. Εκεί λοιπόν στις φωτογραφίες βλέπουμε από την μια μεριά να υπάρχει ένας βράχος περιφραγμένος. Εκεί μίλησε ο Άγιος και τον βράχο στολίζουν στόκια ανθισμένα κίσαρας και δένδρος.
Στο μπροστά μέρος άλλης φωτογραφίας είναι ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στον Άγιο, χτισμένο από πρόγονο του φίλου κυρίου Μώκου
Δεν θα σας πω πως η γιαγιά μου νεύριαζε και έβγαζε σπυράκια όταν άκουγε κανέναν να λέει πως ο Άγιος ήταν από το Απόκορο της Αιτωλίας αυτή γνώριζε καλά από τη βάβω της, που το ήξερε από τη δική της βάβω πως ο Άγιος ήταν Ηπειρώτης. Η μάνα του και ο πατέρας του ήταν από τα Γραμμένια.
Όταν της έλεγες πως γεννήθηκε εκεί, σου απαντούσε. Και γω το Σωκράτη Γεώργιο τον γέννησα στη Λάρισα τι δεν είναι Ηπειρώτης είναι Ηπειρώτες όλα τα άλλα μου παιδιά και τούτο είναι Λαρισινός; Μας έλεγε η βάβω μου πως έλεγε η γιαγιά της πως ο Άγιος έλεγε στις γυναίκες και στους άνδρες, τούτα τα λόγια. Να μαθαίνουν τα παιδιά γράμματα. Να μαθαίνετε στα παιδιά σας γράμματα Ελληνικά και σεις να μαθαίνετε γράμματα αν μπορείτε.
Τα γράμματα στο βιβλίο του Χριστού μας είναι στα Ελληνικά και μόνο αν ξέρεις Ελληνικά μπορείς να καταλάβεις τι μας είπε ο Χριστός μας. Την Κυριακή να μη δουλεύετε, να πηγαίνετε στην εκκλησιά και να ξεκουράζεστε όπως λέει το Ευαγγέλιό μας. Οι εβραίοι ξεκουράζονται το Σάββατο, δική μας μέρα είναι η Κυριακή Αμα δεν έχετε σχολείο πουλήστε ότι έχετε να κάνετε σχολείο. Όταν δεν έχετε παπά, όταν δεν έχετε λάδι βαφτίστε τα παιδιά σας με χώμα στο όνομα του Πατρος και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος
Και τι νομίζετε, πως ο Άγιος πήγαινε μονάχα στους Χριστιανούς; Όχι. Πήγαινε και στους μουσουλμάνους. Και είχε καταφέρει πολλούς να γυρίσουν στην πίστη των πατέρων τους. Την Ήπειρο ο Άγιος την αγαπούσε πολύ, είχε δει πως στην Αλβανία οι χριστιανοί λιγόστευαν. Ήταν πάνω από 250.000 και είχαν μείνει 50.000. Μα και για όλη την Ήπειρο είχε έγνοια. Γύριζε σε όλα τα χωριά της. Πέρασε από τη Ντουσκάρα τη Ρίζα τα χωριά της Παραμυθιάς και στην ίδια την Παραμυθιά. Πάνω σε ένα βράχο ή ένα ψήλωμα έβαζε ένα σταυρό και έκανε τα κυρήγματά του. Μαθητές του ήταν ο Κατσαντώνης, ο Γεροδήμος, ο Δεληγιάννης και ανάμεσά τους ο καλόγερος Σαμουήλ του Κουγκίου ο ήρωας
Οι αγωνιστές έλεγαν την προσευχή, Αγιε βοήθησέ μας και Συ Αγία Μαρίνα. Έλεγε εκεί κάπου ανάμεσα στα κυρήγματά του.
– Χιλιάδες Έλληνες με αγαπούν και ένας όχι τόσο.
– Χίλιοι τούρκοι με αγαπούν κι ένας καθόλου
– Χιλιάδες εβραίοι θέλουν το θάνατο μου κι ένας ΟΧΙ.
Πάντα οι εβραίοι ήταν κοντά στην εξουσία. Και ήθελαν να ανοίγουν τις δουλειές τους την Κυριακή. Έδωσαν τότε οι Εβραίοι που ήθελαν να δουλεύουν την Κυριακή γιατί αυτοί είχαν αργία το Σάββατο στον Κούρτ Πασά του Βερατίου25.000 χρυσά και κείνος έδωσε εντολή να τον σκοτώσουν οι άνδρες του. Τον σκότωσαν στο Κολοντάσι της Βορείου Ηπείρου.
Τον κρέμασαν σε ένα δένδρο, μετά τον γύμνωσαν και τον πέταξαν στον ποταμό Αψό. Έψαξαν να τον βρουν τρεις μέρες. Σε τρεις μέρες τον βρήκε ο παπάς του χωριού και τον έθαψε ήταν το 1779. Μα τον Άγιο τον αγαπούσαν εκτός από τους Έλληνες χριστιανούς και πολλοί μουσουλμάνοι. Πριν η εκκλησία μας τον κάνει Άγιο τον προσκύνησε ο Αλή πασάς. Το 1815 ο Αλή Πασάς έδωσε εντολή να φέρουν το σκήνωμά του στα Γιάννενα. Διέταξε να τον βάλουν σε προσκύνημα και πρώτος αυτός και η μάνα του τον προσκύνησαν.
Σοκαρίσθηκαν μερικοί Τούρκοι και άλλοι του το είπαν πως αυτό είναι σκάνδαλο. Φέρτε ,μου ωρέ εσείς, έναν τέτοιο μουσουλμάνο και γω θα του φιλήσω τα ποδάρια τους είπε ο Αλής. Λίγα μόνο λόγια από αυτά που έλεγε η βάβω μου σας είπα για τον Αγιο. Αλήθεια τι είπε τι άκουσαν οι άνθρωποι στα χωριά μας; Στη Βερενίκη μια γυναίκα πήρε μια τσαντίλα τυρί ψωμί και πήγε να τον ακούσει. Τον προσκύνησε και του φίλησε το χέρι.
– Που είναι οι χωριανοί σου τη ρώτησε ο Άγιος.
Δεν μίλησε, τ να πει ο Άγιος όλα τα ξέρει. Οι πολλοί ήταν στα πανηγύρια.
Έβαλε να φαν ευλογώντας το ψωμί και το τυρί και τη ρώτησε αν έχει πολλά ζώα.
– Ναι αφέντη μου του είπε.
– Τη σταύρωσε και της είπε.
– Σε όλες τις γενιές σου θα έχουν πλήθος ζώα και δεν θα τους λείπει ποτέ τίποτε. Έτσι είναι η οικογένεια μέχρι σήμερα ευλογημένη και καλοστεκούμενη.
Πήγε ο Άγιος μια φορά και στο χωριό μου τη Σέλλιανη.
Γλένταγαν οι Σελλιανίτες, τους παράγγειλε να πάνε να τον ακούσουν μα δεν άφησαν το χορό.
– Το τραγούδι να έχετε στη ζωή σας και προκοπή να μην κάνετε είπε ο Άγιος και οι Σελλιάνίτες του έκλεψαν το τσαρούχι του. Ένα πήραν όχι τα δυο. Λένε πως το πήραν για φυλαχτό να διώξουν την κατάρα μα φαίνεται πως ο Άγιος δεν τους καταράστηκε απ΄ την καρδιά του στ΄ αλήθεια,… βλέπεις ήταν αγωνιστές και όλοι Χριστιανοί.
Προφήτευσε πως το χωριό μας θα καεί εφτά φορες και τόσες κάηκε. Εκεί στο βραχο που μίλησε ο Άγιος ο προγονός του φίλου μας έχτισε το εκκλησάκι.
Στη Παραμυθιά τι είπε ο Άγιός;
Πέταξε ένα κουκούτσι ελιάς στην Κούλια. Όταν φυτρώσει και μεγαλώσει η ελιά θα γίνει Ελληνικό. Η ελιά φύτρωσε, μεγάλωσε και τότε έγινε Ελληνικό.
Σε δυο οικογένειες μουσουλμάνων της Παραμυθιάς Πρόνιου έδωσε στη μία τρία πρόσφορα και τους είπε πως όταν μουχλιάσουν θα γίνει Ελληνικό. Τα πρόσφορα άρχισαν να μουχλιάζουν το 1909 και μούχλιασαν τελείως το 1913 τότε απελευθερώθηκε η Παραμυθιά. Στη άλλη οικογένεια Πρόνιου έδωσε τρία μήλα τους είπε πως όταν σαπίσουν τα μήλα θα γίνει Ελληνικό. Τα μήλα σάπισαν το 1913.Αυτές οι οικογένειες τότε κάθισαν στην άκρη, δεν τα έβαλαν με τους Έλληνες.
Από τα πολλά που είπε θα μείνω στην αργία της Κυριακής που συνεχώς την επαναφέρουν να ανοίγουν τα μαγαζιά όλη την Εβδομάδα. Τη Δευτέρα 24 / 8 / 2015 θα γιορτάσουμε τη μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού του Άγιου. Τούτες τις ώρες έχουμε ανάγκη να τον ακούσουμε να μας λέει.
Να μαθαίνουμε Ελληνικά γιατί τα ιερά βιβλία μας είναι στα Ελληνικά και μόνο έτσι τα καταλαβαίνουμε. Αν δεν έχουμε παπά, λάδι, νερό, να βαφτίζουμε τα παιδιά μας με χώμα ή άμμο εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνευματος Αμήν.
Δεν είμαι ιστορικός και θα μπορούσα να μην ασχοληθώ αφού δεν είμαι ειδικός. Θέλησα όμως να σας περάσω την παράδοση για τον Άγιο όπως τον άκουγα από τη γιαγιά μου τη βάβω Λένη. Να γιορτάσουμε με χαρά και πάντα στην προσευχή μας να έχουμε και την προσευχή των αγωνιστών μας.
Βοήθησέ μας Άγιε Κοσμά και συ Αγία Μαρίνα μου.
Εκείνο που θα έλεγα είναι σε όποια πέτρα κι αν κάθησε να μιλήσει να κάνουμε και μια μικρή εκκλησούλα, ταπεινή η ένα προσκυνητάρι να θυμίζει τον εθνεγέρτη Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό. Τον Πατροκοσμά
Φωτογραφία αρχείου. Διαβάστε όλες τις ιστορίες της βάβως, από εδώ.
*H Αλεξάνδρα Παυλίδου Θωμά, είναι συγγραφέας, ποιήτρια, βραβευμένο μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και μέλος της Διεθνoύς Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Join the Conversation